Handelsheffingen domineren in de eerste helft van 2025

De aankondiging van Amerikaanse invoerheffingen op Liberation Day zorgden voor een schokgolf. De handelstarieven waren hoger en uitgebreider dan in eerste instantie werd verwacht. Zo zouden er hoge wederkerige tarieven gaan gelden voor de landen waar de Verenigde Staten een groot handelstekort mee hebben. Als tegenreactie stelden verschillende landen importtarieven in op Amerikaanse goederen. Hiermee escaleerde de handelsoorlog. Dit zorgde voor een paniekreactie op de financiële markten. Uiteindelijk werden na bilaterale onderhandelingen de meeste handelsheffingen afgezwakt. Hierdoor herstelden de financiële markten snel en viel de macro-economische schade per saldo mee. Dit neemt niet weg dat het huidige geschatte Amerikaanse heffingstarief op het hoogste niveau ligt sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. De rechtmatigheid van de handelsheffingen wordt nog steeds betwist. Momenteel buigt het Amerikaanse Hooggerechtshof zich over de vraag of de president de juridische macht had om deze tarieven op te leggen.

Geopolitiek in de schijnwerper

De geopolitieke risico’s zijn de afgelopen jaren toegenomen. Dat was ook in 2025 het geval. Het conflict in het Midden-Oosten dreigde te escaleren, toen Israël de aanval opende op Iraanse nucleaire installaties (Operation Rising Lion). De Verenigde Staten namen later ook deel aan het conflict. Amerikaanse B-2 stealth-bommenwerpers werden ingezet om de ondergrondse nucleaire faciliteiten van Iran te neutraliseren (Operation Midnight Hammer). Ondanks de nodige ophef escaleerde het conflict niet verder. De effecten op de financiële markten waren beperkt en van korte duur. Ook andere conflicten, zoals de oorlog in Oekraïne, blijven voortduren. Interne conflicten, zoals de Amerikaanse shutdown van federale overheidsdiensten, beïnvloedden eveneens de beleggingsomgeving. Maar geopolitieke risico’s hebben vaak nauwelijks blijvend effect op de financiële markten, tenzij dit leidt tot een verandering in het economische regime.

Wederom een positief jaar voor aandelen

Wereldwijde aandelenmarkten kenden per saldo een positief jaar. In april daalden de aandelenbeurzen flink na Liberation Day. Toen de handelsheffingen werden afgezwakt, stegen de markten weer. In de rest van het jaar werden aandelenmarkten ondersteund door de economische groei die op peil bleef, de aanhoudende winstgevendheid van de grote technologiebedrijven en de verwachte renteverlagingen door de Fed. De stijging op de aandelenmarkten werd breder gedragen dan in de voorgaande jaren. Niet alleen Amerikaanse aandelen waren in trek. Aandelen uit Japan en de opkomende landen noteerden, in lokale valuta gemeten, hogere rendementen dan de Amerikaanse evenknie. De rendementen voor Amerikaanse en Europese aandelen waren vergelijkbaar in lokale valuta. De sector informatietechnologie kende wederom een goed jaar. Vooral de snelle ontwikkelingen binnen AI voedde het optimisme onder beleggers. Chipfabrikant en AI-platformbedrijf NVIDIA bereikte gedurende het jaar zelfs een marktwaarde van meer dan $5 biljoen.

Amerikaanse kapitaalmarktrente omlaag, de Japanse omhoog

In de rest van de wereld was ook sprake van een gemengd beeld op de obligatiemarkten. Zo daalde de Amerikaanse 10-jaarsrente van 4,6% naar 4,2%. De afkoelende arbeidsmarkt en de renteverlagingen van de Fed zorgden voor een drukkend effect op de rente. De hoge inflatie (onzekerheid), de zorgen over de schuldhoudbaarheid en de afbouw van de balans van de centrale bank (die inmiddels is gestopt) zorgden juist voor opwaartse druk. In het Verenigd Koninkrijk spelen de zorgen over de schuldhoudbaarheid ook een belangrijke rol. De Britse 10-jaarsrente fluctueerde gedurende het jaar, maar kende per saldo een vlak verloop. De Japanse 10- en 30-jaarsrente zitten daarentegen in de lift. De 10-jaarsrente steeg van 1,1% eind 2024 naar bijna 2%, het hoogste niveau in bijna 20 jaar. De 30-jaarsrrente staat zelfs op het hoogste niveau sinds de introductie van deze obligaties in 1999. De normalisatie van het Japanse monetaire beleid, de bezorgdheid over de schuldhoudbaarheid en de hardnekkig hoge inflatie droegen bij aan deze stijging.

Edelmetalen zijn de winnaar van 2025

Het beeld op de grondstoffenmarkten was, zoals eigenlijk altijd het geval is, gemengd. Edelmetalen waren veruit de beste beleggingscategorie. De goudprijs bereikte een nieuwe recordhoogte. De goudprijs steeg naar $4.300 per troy ounce, een stijging van meer dan 64%. Zilver kende een nog sterkere stijging met ruim 115%. Door de hoge wereldwijde schulden en de geopolitieke risico’s zoeken beleggers hun toevlucht in edelmetalen. Daarnaast blijven centrale banken goud kopen om hun reserves te diversifiëren. Net als de edelmetalen stegen ook de prijzen van industriële metalen. De koperprijs steeg met ruim 30%, vooral door het beperkte aanbod en de toenemende vraag als gevolg van de elektrificatie die gepaard gaat met de energietransitie. De olieprijs stond daarentegen onder druk gedurende het jaar. Er was sprake van een overaanbod en de prijs daalde naar circa $61 voor een vat Brentolie.