Centrale banken zetten de toon
De BOJ komt met een historische renteverhoging
De Japanse centrale bank (BOJ) verhoogde voor het eerst in 17 jaar de beleidsrente. Het rentetarief ging van -0,1% naar 0% tot 0,1%. Met deze stap komt wereldwijd een einde aan de periode van negatieve beleidsrentes. De BOJ was de laatste centrale bank die een negatief rentetarief hanteerde. Ook ander onconventioneel monetair beleid wordt stopgezet. Zo stopt de centrale bank met het beleid om de rentetermijnstructuur van Japanse staatsobligaties actief te sturen (yield curve control). Ook het opkopen van Japanse aandelen via ETF’s wordt gestaakt. De BOJ blijft voorlopig nog wel staatsobligaties kopen. De Japanse economie heeft deze steunmaatregelen niet meer nodig en de langjarige periode van deflatie is volgens bankgouverneur Kazuo Ueda voorbij. De BOJ kan haar beleid daarom normaliseren en een rentetarief kiezen dat passend is bij de groei- en inflatieverwachtingen. De beleidswijziging kwam niet onverwacht en de markten reageerden per saldo positief. De langjarige periode van stagnatie en (milde) deflatie in Japan lijkt eindelijk ten einde.
De BOJ verhoogt de rente
Bron: Bloomberg, Achmea IM
“The risks are really two-sided here. If we ease too much or too soon, we could see inflation come back. And if we ease too late, we could see unnecessary harm to employment.”
Fed-voorzitter Jerome Powell
De Fed houdt de beleidsrente constant
Tijdens de beleidsvergadering van maart hield de Amerikaanse centrale bank (Fed) de beleidsrente constant op 5,25% tot 5,5%. Daarmee schuift de Fed de eerste verlaging van de beleidsrente nog voor zich uit. Door het recente hoge inflatiecijfer en uitlatingen van verschillende Fed-leden was dit geen verrassing. De markt verwacht nu de eerste renteverlaging pas in juni. In de tweede helft van het jaar zouden dan nog twee renteverlagingen volgen. Dit rentepad is echter conditioneel op de ontwikkeling van de Amerikaanse inflatie en economie. De economie blijkt veerkrachtiger dan verwacht en koerst af op een zachte landing. De inflatiecijfers zijn weliswaar gedaald, maar de inflatiedruk blijft hardnekkig hoog. Fed-voorzitter Powell staat hierdoor voor een lastige keuze. Door de rente constant te houden laat Powell echter zien dat de zorg over een opleving van de inflatie overheerst. Ten aanzien van de economie is de Fed optimistischer geworden. De robuuste economische groei geeft de Fed ruimte om de verlaging van de beleidsrente uit te stellen totdat ze zekerheid hebben dat de inflatie is bedwongen. Helemaal zonder risico is deze tactiek echter niet.
Zwitserse centrale bank verrast met renteverlaging
De verrassing kwam afgelopen week van de Zwitserse centrale bank (SNB). Die verlaagde de beleidsrente onverwacht met 25 basispunten naar 1,5%. Daarmee is de SNB de eerste grote centrale bank die de beleidsrente verlaagt. Thomas Jordan, de SNB-president, gaf aan dat de verruiming van het monetaire beleid mogelijk is door het effectieve anti-inflatie beleid. De inflatie is onder controle gebracht en zal naar verwachting niet hoger zijn dan 1,5% in 2026. In reactie op de renteverlaging daalde de Zwitserse frank in waarde. Het is niet de eerste keer dat de SNB de markten verrast. Zo kwam de bank in 2022 nog met een onverwachte renteverhoging van 50 basispunten. In dat opzicht wijkt de SNB af van de meeste andere centrale banken die verrassingen juist zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Een voorbeeld daarvan is de Bank of Engeland (BOE). Die hield de beleidsrente afgelopen week stabiel op 5,25%. Een beslissing die geen opzien baarde. Tegelijkertijd bereidde de BOE de markten voor op de eerste renteverlaging die waarschijnlijk in juni zal plaatsvinden.