Nog geen einde aan renteverhogingen
Amerikaanse inflatie daalt harder dan verwacht
De Amerikaanse inflatiecijfers over november vielen mee. De inflatie (CPI j-o-j) daalde van 7,7% naar 7,1%. De kerninflatie (CPI core j-o-j), de geldontwaarding zonder de volatiele voedsel- en energieprijzen, zakte van 6,3% naar 6,0%. Beide inflatiecijfers waren daarmee beter dan verwacht. Dit zorgde voor een hosannastemming onder beleggers. Toch lijkt het nog te vroeg om victorie te kraaien, daarvoor zijn er nog steeds een aantal belangrijke onzekerheden. De huidige snelle daling van de inflatie is vooral verklaarbaar uit basiseffecten. Die zetten voorlopig nog door. Zo loopt onder meer de eerdere snelle stijging van de energieprijzen uit de inflatiecijfers. Daarnaast vlakken ook de prijsstijgingen in de goederenmarkten af, onder meer doordat de Amerikaanse economie afkoelt. In de dienstensector is de inflatie echter onverminderd hoog. Het grootste punt van zorg blijft de mogelijkheid van een langere periode met hoge loongroei. De uurlonen groeien momenteel met 5,8% op jaarbasis, dat is fors boven de 2%-inflatiedoelstelling van de Fed. Door de langere periode van zeer hoge inflatie zijn de lonen in reële termen echter sterk gedaald. Werknemers hebben hun koopkracht dus per saldo zien dalen. Door de krappe arbeidsmarkt staan werknemers sterk, wat resulteert in hogere looneisen. Het is daarom niet uit te sluiten dat de loongroei nog langere tijd hoog blijft. Dat vergroot het risico op een langere periode met hoge (kern)inflatie.
Daling Amerikaanse inflatie zet door
Bron: Bloomberg, Achmea IM
“We still have some ways to go, (…) We will stay the course until the job is done.”
Fed-voorzitter Jerome Powell
Fed verhoogt de rente en hint op meer
Zoals verwacht, verhoogde Fed-voorzitter Jerome Powell de Amerikaanse beleidsrente met 50 basispunten naar de bandbreedte van 4,25% tot 4,5%. Daarmee werd de rente minder verhoogd dan in de voorgaande vier vergaderingen. Toen werd de beleidsrente in stappen van 75 basispunten opgetrokken. Op dit lagere tempo van renteverhogingen werd al langer geanticipeerd op de financiële markten. Door de meevallende inflatiecijfers hoopten veel beleggers daarnaast dat Powell zou hinten op een spoedig einde aan de monetaire verkrappingscyclus. Daar ging de Fed echter niet in mee. Powell gaf aan dat de centrale bank doorgaat op de ingeslagen weg en dat er nog meer renteverhogingen in het verschiet liggen. De Fed wil koste wat het kost de inflatie terugbrengen naar de doelstelling van 2%. Renteverlagingen in 2023 zijn volgens Powell dan ook niet aan de orde. De rente wordt pas verlaagd als duidelijk is dat de inflatie voor langere tijd laag zal zijn. Volgens Powell gaat dat nog wel even duren en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zijn daarbij doorslaggevend. Uit de woorden van Powell blijkt dat de Fed aanstuurt op een beleidsrente die piekt boven de 5% en daar voor langere tijd blijft.
ECB slaat hawkish toon aan na renteverhoging
Zoals verwacht, verhoogde ook de ECB de beleidsrente met 50 basispunten naar 2,0%. Daarmee vertraagt de ECB in navolging van de Fed het tempo van renteverhogingen. In de toelichting sloeg ECB-president Christine Lagarde een hawkish toon aan. Ze gaf in klare bewoordingen aan dat de ECB nog niet klaar is met het verhogen van de beleidsrente. Om de inflatie te beteugelen moet het leentarief volgens haar nog fors omhoog. Daarmee gaf Lagarde aan dat de financiële markten onderschatten hoeveel de beleidsrente nog moet stijgen om de inflatie onder controle te krijgen. De ECB-president gaf ook aan dat de ECB in vergelijking met de Fed nog een lange weg te gaan heeft. Dit werd ook duidelijk in de herziening van de inflatieverwachtingen. De centrale bank verhoogde de inflatieverwachtingen voor de komende jaren fors. De verwachte inflatie voor 2023 staat nu op 6,3%. Voor 2024 en 2025 wordt een inflatie van respectievelijk 3,4% en 2,3% verwacht. Tot slot zette de ECB haar plannen uiteen voor de kwantitatieve verkrapping. Daarmee doelt men op het verkleinen van de centralebankbalans door het verkopen van de in het verleden opgekochte obligaties. De ECB heeft momenteel een obligatieportefeuille van €5.000 miljard. Door het herbeleggen van aflossingen deels stop te zetten moet die portefeuille geleidelijk worden afgebouwd.
“Anybody who thinks that this is a pivot for the ECB is wrong, (…) We should expect to raise interest rates at a 50 basis-point pace for a period of time.”
ECB-president Christine Lagarde
