ECB komt in actie
De ECB verhoogt de beleidsrentes
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de beleidsrentes met 50 basispunten verhoogd. Dit was hoger dan de consensusverwachting van 25 basispunten al werd de afgelopen dagen steeds meer rekening gehouden met een grotere rentestap. Het is de eerste renteverhoging in elf jaar tijd. De depositorente bedraagt nu 0% en is voor het eerst in acht jaar niet meer negatief. De ECB staat onder druk om de hoge inflatie af te remmen. De renteverhoging is een eerste stap om de inflatie te beteugelen, maar waarschijnlijk onvoldoende om de inflatie in de buurt van de doelstelling te krijgen. Meer renteverhogingen zullen nodig zijn. De renteverhoging komt erg laat. Veel andere centrale banken hebben de beleidsrentes al verhoogd. Lagarde gaf aan dat de inflatie de komende tijd nog 'ongewenst hoog' zal blijven. Tegelijkertijd stevent de euro-economie af op een recessie, leidt de Oekraïne-oorlog tot hoge energieprijzen en neemt de politieke onrust in de Italië weer toe. Deze factoren compliceren het beleid van de ECB.
ECB verhoogt de beleidsrentes
Bron: Bloomberg, Achmea IM
“The TPI will be an addition to our toolkit and can be activated to counter unwarranted, disorderly market dynamics that pose a serious threat to the transmission of monetary policy across the euro area.”
ECB-president Christine Lagarde tijdens de persconferentie
ECB introduceert nieuw crisisinstrument
De ECB introduceerde een nieuw crisisinstrument, het Transmissie Protectie Instrument (TPI), om fragmentatie op de obligatiemarkten te voorkomen. Met dit instrument wil de ECB 'ongerechtvaardigde, wanordelijke marktdynamiek' tegengaan die een bedreiging zijn voor de transmissie van het monetaire beleid. Om in aanmerking te komen voor het TPI moet het betreffende land aan diverse criteria voldoen op het gebied van overheidsfinanciën en macro-economisch beleid. De eisen zijn minder streng dan die gelden voor het OMT-programma (Outright Monetary Transactions). De precieze criteria en eisen zijn, zoals wel vaker in de eurozone, vaag, mede om de ECB beleidsruimte te verschaffen. Ook is onduidelijk hoe groot een 'ongeoorloofde' rentestijging precies is. De omvang van het TPI is ongelimiteerd, al worden aankopen binnen dit programma gesteriliseerd. De financiële markten zijn nog niet overtuigd. Het renteverschil tussen Duitsland en Italië liep na de ECB-vergadering verder op. In de praktijk zal moeten blijken hoe ver de ECB bereid is te gaan.
Opnieuw politieke onzekerheid Italië
Mario Draghi is opgestapt als premier van Italië. Dit gebeurde na een vertrouwensstemming waarbij drie regeringspartijen zich onthielden van stemming. De Italiaanse president Sergio Mattarella heeft zijn ontslag geaccepteerd en de regering ontbonden. Door het vertrek van Draghi ontstaat opnieuw politieke onrust. Draghi genoot veel vertrouwen bij de internationale gemeenschap én bij de Italiaanse bevolking. Door de val van de regering volgen nieuwe verkiezingen op 25 september. De rechtse partij Broeders van Italië gaat aan kop in de peilingen en een centrumrechtse meerderheid tekent zich af. De politieke onrust komt op een ongunstig moment. De afgelopen maanden is de risico-opslag op Italiaanse staatsobligaties opgelopen waardoor de ECB in een lastig parket zit. Zonder hervormingen zal het voor Italië in theorie lastiger worden aanspraak te maken op steun uit het Europese Herstelfonds en op het nieuwe crisisinstrument TPI. Italië heeft een staatsschuld van 150% van het bruto binnenlands product.