Markten prijzen inflatie in

Op de financiële markten wordt ‘reflatie’ ingeprijsd. Reflatie betreft (monetair en/of begrotings-)beleid dat gericht is op het stimuleren van de economie na een periode van recessie/desinflatie. Het doel hiervan is hogere economische groei en het afwenden van deflatie cq. de inflatie te verhogen richting de doelstelling van de centrale banken. Dit uit zich vooral in oplopende grondstofprijzen, kapitaalmarktrentes en inflatieverwachtingen. Daarbij stijgen de langere rentes harder dan de kortere rentes, waardoor de rentetermijnstructuren een versteiling laten zien. Zo bedraagt het verschil tussen de Amerikaanse 30-jaarsrente en de 2-jaarsrente meer dan 200 basispunten, het meest sinds 2016. Reflatie is echter nog lastig voor te stellen gegeven dat economieën nog steeds onder druk staan door de coronapandemie en de huidige relatief beperkte inflatiedruk. Toch heeft het optimisme over het onder controle krijgen van het virus en over het ruime begrotings- en monetaire beleid de overhand.

Vaccinaties tegen virus in volle gang

Het coronavirus is nog steeds volop aanwezig, geholpen door besmettelijkere nieuwe varianten. Toch zijn er ook lichtpuntjes. Vaccinaties tegen het virus zijn wereldwijd op gang gekomen en lijken over het algemeen ook tegen varianten van het virus bescherming te bieden. Ook lijkt de ontwikkeling en levering van de vaccins in de loop van het jaar goed op stoom te komen. Bemoedigend is dat in bijvoorbeeld een land als het Verenigd Koninkrijk, waar al relatief veel mensen gevaccineerd zijn, het aantal besmettingen relatief hard daalt. Ook het aantal ziekenhuisopnames laat gemiddeld genomen een gestaag dalende trend zien. De ingestelde beheersingsmaatregelen, zoals de lockdowns, dragen hier ook aan bij. Op dat vlak lijkt er echter nog weinig animo bij overheden om de beheersingsmaatregelen te versoepelen. Vooral in Europa zijn de beperkingen nog volop aanwezig.

Overheidsstimulansen in het vooruitzicht

Overheden hebben grote stimuleringspakketten opgetuigd om de economische impact van de coronacrisis te verzachten. Maar ook om de economie van extra impulsen te voorzien zodra het virus onder controle is, liggen er stimulansen in het verschiet. Afgelopen weekend benadrukten de G7-landen nogmaals het belang hiervan. Vooral het plan van president Joe Biden springt in het oog. Onder het mom van “act big” kondigden de Democraten in januari al een stimuleringsplan aan van $1,9 biljoen (“the America Rescue Plan”). Dit ambitieuze stimuleringspakket is voor het grootste deel bedoeld om burgers te helpen, door onder andere het verhogen van het minimumloon en van de corona-uitkeringen. De omvang van het pakket bedraagt circa 9% van het bruto binnenlands product en is qua omvang het op één na grootste ooit. De CARES Act in 2020 bedroeg $2,2 biljoen. In combinatie met de $900 miljard die al geaccordeerd is, worden de uitgaven van 2020 ruim voorbij gestreefd. Komende week zal dit plan naar verwachting door het Huis van Afgevaardigden worden goedgekeurd en het streven is om dit medio maart door het Congres geaccordeerd te krijgen.

Fed maakt zich geen zorgen om inflatie

De Amerikaanse centrale bank (Fed) is voornemens de beleidsrente nog lange tijd laag te houden. In combinatie met het verwachte herstel zodra de economie weer helemaal opengaat en met de additionele begrotingsstimulansen, zijn wel alle ingrediënten aanwezig voor oplopende inflatie. Uit de notulen van de Fed blijkt dat de bankiers zich daar weinig zorgen over maken. Ze benadrukken dat oplopende inflatie het gevolg is van tijdelijke factoren of alleen in specifieke sectoren aanwezig is. Op de financiële markten worden ondertussen wel oplopende inflatieverwachtingen ingeprijsd. Zo bedraagt bijvoorbeeld de Amerikaanse 5-jaars break even inflatie 2,3%, het hoogste niveau sinds 2012. Ook geven de producentenprijzen van afgelopen week te denken. Met een maand-op-maand stijging van 1,3% (PPI) en exclusief de componenten energie en voeding (core PPI) met 1,2%, stegen deze boven verwachting fors. Onderliggend viel op dat de prijzen van de gezondheidszorg met 0,9% gestegen waren, waardoor de jaar-op-jaar stijging hiervan uitkomt op 3,7%. In de wetenschap dat deze component 20% uitmaakt van de PCE index, de inflatie-index waar de Fed grote waarde aan hecht, is het nog maar de vraag of de Fed zo onbezorgd blijft.

Risico op oververhitting

De nieuwe regering ziet het America Rescue Plan als een uitbreiding van de “high-pressure economy” die Janet Yellen in 2016 als Fed-voorzitter voorstond. De regering denkt dat dit de beste manier is om volledig te herstellen van de coronacrisis. Echter zonder dit plan had de onafhankelijke Congressional Budget Office al becijferd dat de Amerikaanse economie deze zomer terug zou keren naar het groeipad van voor de coronacrisis en dat in 2025 het verloren terrein door de coronapandemie geheel teruggewonnen zou zijn. De combinatie van de reeds geaccordeerde stimuleringspakketten en de verwachte inhaalvraag, vooral de consument heeft massaal gespaard in plaats van uitgegeven, zou voldoende moeten zijn om dit realiseren. De vraag rijst of het immense additionele stimuleringsplan niet te veel van het goede is. Zo waarschuwden voormalig hoofdeconoom van het IMF Olivier Blanchard, voorstander van hogere overheidsschulden, en voormalig minister van Financiën Larry Summers dat het plan van Biden zou kunnen leiden tot oververhitting van de economie. Met de combinatie van een Fed die zich geen zorgen maakt om inflatie en eerder te laat dan te vroeg zal ingrijpen, en met zeer hoge waarderingen in bepaalde delen van de financiële markten, zijn de financiële markten kwetsbaar. Onderzoeken laten zien dat aandelen kwetsbaar zijn bij structurele inflatieniveaus boven de 3% of bij inflatieschokken. Zover is het nog niet.