De huidige crisis maakt alles anders. Althans, dat is het beeld dat ontstaat als je alle schreeuwende krantenkoppen moet geloven. Trump breekt in z’n eentje het wereldwijde handelssysteem af. En tegelijkertijd gooit hij het aanzien van Amerikaanse instituties te grabbel en brengt hij het mondiale financiële systeem aan het wankelen. De huidige handelsoorlog verandert de wereld ingrijpend. Eerder gemaakte macro-economische scenario’s kunnen de prullenbak in. Toch?

Nou, dat is nog maar de vraag. Zeker is dat de huidige handelsoorlog zorgt voor onrust en schadelijk is voor de wereldeconomie. De groeiverwachtingen dalen wereldwijd en de onzekerheid schaadt het vertrouwen van bedrijven en consumenten. De Verenigde Staten stevenen dit jaar af op een forse groeivertraging en een inflatieschok. En het aanzien van de Verenigde Staten is wel degelijk geschaad door Trumps capriolen. De dollar en Amerikaanse staatsobligaties zijn momenteel niet meer de veilige havens die ze ooit waren.

Maar moeten ook alle aannames voor de lange termijn de prullenbak in? Zeker, ook op lange termijn zullen er dingen gaan veranderen. De Amerikanen willen een andere wereldorde. Trump wil dat de productie van essentiële strategische goederen op Amerikaanse bodem plaatsvindt. De afhankelijkheid van het buitenland gaat verlaagd worden. Dat betekent minder Amerikaanse import en minder dollars voor de rest van de wereld. Tegelijkertijd reageren andere landen en regio’s op de Amerikaanse acties. Europa gaat fors meer investeren in defensie nu het niet meer vanzelfsprekend is dat ze kunnen schuilen onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu.

Maar in hoeverre zijn de gebeurtenissen fundamenteel nieuw? De trend van minder globalisering is namelijk al veel langer gaande. In 2016 stemden de Britten voor de Brexit. Daarna verscheen onverwachts administration Trump 1 ten tonele en ook toen was hij geen ‘globalist’. Tijdens de coronapandemie in 2020 werd pijnlijk duidelijk hoe kwetsbaar wereldwijde productieketens zijn. De economische banden met Rusland zijn grotendeels doorgeknipt na de Russische inval in Oekraïne in 2022. Ofwel, de globaliseringstrend stokt al langere tijd. En deze trend is een belangrijke pijler in de scenario-analyse.

De achterliggende vraag is dan ook: zitten we nu in een heel ander groei-inflatie-regime dan de afgelopen jaren waarbij we uitgaan van gematigde economische groei en een wat hogere inflatie? Als we kijken naar wat bijvoorbeeld voor inflatie ingeprijsd wordt, is dit zeker nog niet het geval. De impact van de handelsoorlog lijkt vooral op korte termijn te spelen. De Amerikaanse inflatieverwachting voor dit jaar is fors opgelopen. Maar de ingeprijsde inflatieverwachting voor de middellange termijn is opmerkelijk stabiel en ligt dicht bij de doelstelling van de Fed. Dit duidt niet op een regimeverandering voor de langere termijn.

Kortom, betekent de huidige handelsoorlog een complete herziening van de macro-economische aannames voor de lange termijn? Of zijn de recente gebeurtenissen onderdeel van trends die al langer gaande zijn? Ik neig naar het laatste. En dat betekent hogere rentes en inflatie dan in de periode pre-corona. Een hoger inflatierisico door onder andere de afnemende globalisering. En gematigde aandelenrendementen op de middellange termijn door onder andere een matige groei-inflatie trade-off en de relatief hoge waarderingen. Plus ça change plus c'est la même chose.