Hoewel het jaar nog niet voorbij is, wijst alles er op dat 2024 wederom een lucratief beleggingsjaar wordt. Voor beleggers was het mantra wederom risk on. Aandelen uit de ontwikkelde landen stevenen af op een winst in euro van ongeveer 25%. Aandelen uit de opkomende landen volgen met een rendement van ongeveer 15%. Ook global high yield noteert een hoog rendement van ongeveer 9%. Staatsobligaties uit de eurozone blijven daar ver bij achter met een rendement van circa 2%. Met een verlies van ruim 2% zijn de inflatiegerelateerde obligaties de hekkensluiter. Daarmee verrassen de risicovollere beleggingen ook dit jaar weer positief. Terwijl de meeste analisten, na een sterk 2023, juist van gematigde aandelenrendementen uitgingen.

De goede rendementen zijn des te opmerkelijk als we kijken naar de beleggingsomgeving van afgelopen jaar. Het jaar 2024 werd namelijk gekenmerkt door de nodige turbulentie. De geopolitieke spanningen springen daarbij het meest in het oog. De spanningen in het Midden-Oosten liepen verder op. De oorlog tussen Israël en Hamas dreigde meermaals te ontaarden in een grotere regionale oorlog met Iran. Ook rondom Taiwan was sprake van oplopende spanningen, al bleef een gewapend treffen uit. De Oekraïne-oorlog zette in alle hevigheid door. De relatie tussen Rusland en de westerse landen is hierdoor verder verslechterd. In de eurozone rommelde het intern. In zowel Frankrijk als Duitsland viel de regering. Door de sterke opkomst van radicaal linkse en rechtse partijen dreigt nu een politieke impasse te ontstaan in de twee belangrijkste landen van de eurozone.

In de Verenigde Staten maakte Donald Trump een onverwacht sterke comeback. Hij won niet alleen de presidentsverkiezingen, maar de Republikeinen behaalden ook de meerderheid in zowel de Senaat als het Huis van Afgevaardigden. De financiële markten reageerden per saldo positief op de winst van Trump. Vooral zijn plannen voor deregulering worden als positief gezien. Hier staat tegenover dat het Amerikaanse begrotingstekort waarschijnlijk groot blijft, waardoor de staatsschuld verder zal oplopen. Ook wordt gevreesd dat Trump de handelsoorlog met China opvoert.

Op macro-economisch gebied draaide het in 2024 vooral om het monetaire beleid. Zowel de Fed als de ECB verlaagde de rente. De Amerikaanse beleidsrente werd met 100 basispunten verlaagd naar de bandbreedte van 4,25% tot 4,5%. In de eurozone verlaagde de ECB de depositorente in vier stappen van 4,0% naar 3,0%. Deze renteverlagingen werden mogelijk gemaakt door de daling van de inflatie. De Amerikaanse inflatie daalde van 3,4% naar 2,7%. In de eurozone daalde de inflatie van 2,9% naar 2,2%. In combinatie met de afzwakkende groei gaf deze inflatiedaling de centrale banken voldoende comfort om het beleid te verruimen.

De Verenigde Staten nemen politiek, economisch en financieel een unieke plaats in. Deze unieke positie en de gevolgen daarvan worden vaak geduid met de term American exceptionalism. Dit uit zich op meerdere vlakken. Zo zijn de Verenigde Staten een broedplaats voor innovatie en ondernemerschap. De Amerikaanse kapitaalmarkten zijn wereldwijd dominant. De Amerikaanse dollar is nog steeds met afstand de belangrijkste reservemunt ter wereld. En Amerikaanse staatsobligaties fungeren wereldwijd als safe haven in tijden van marktstress. Het Amerikaanse monetaire en economische beleid drukken hun stempel op de wereldwijde financiële markten. Dit maakt de Fed de belangrijkste en meest invloedrijke centrale bank ter wereld. Ook in 2024 was het exceptionalism van de Verenigde Staten op meerdere fronten zichtbaar. Denk alleen al aan de AI-revolutie waar Amerikaanse bedrijven de boventoon voeren. Of het feit dat ondanks de gigantische Amerikaanse begrotingstekorten de positie van de Amerikaanse dollar en Amerikaanse staatsobligaties nauwelijks is aangetast.

De concentratie binnen de aandelenmarkten nam in 2024 verder toe. Het gewicht van de van de Verenigde Staten binnen de MSCI World steeg tot boven de 70%. Dat is een historisch hoog niveau. In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw schommelde dit nog tussen de 40% en 50%. Sinds de financiële crisis van 2008 doet de Amerikaanse aandelenmarkt het echter structureel beter dan de andere regio’s. En ook afgelopen jaar was dat het geval. Amerikaanse aandelen noteerden een rendement in euro van 30%, tegen 10% voor de overige ontwikkelde landen en 15% voor de opkomende markten. Ook de concentratie naar individuele aandelen neemt toe. De top 10 grootste bedrijven in de MSCI World index hebben momenteel een gezamenlijk gewicht van circa 27% tegen ongeveer 20% ultimo 2023. Dit zijn allemaal Amerikaanse bedrijven, waarvan er acht technologiebedrijven zijn.

Het hoge aandelenrendement kwam voor een belangrijk deel voor rekening van de grote Amerikaanse technologiebedrijven. Vooral de zogenaamde Magnificent 7 (Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, NVIDIA, Meta Platforms & Tesla) blonken weer uit op de beurs. Het merendeel van deze bedrijven zag de winstgevendheid sterk stijgen. Daarnaast hebben ze een dominante positie in de AI-revolutie. Dit vertaalde zich in sterke koersstijgingen die het rendement op de hele aandelenmarkt mee omhoog trok. Zo liet NVIDIA, het boegbeeld van de AI-revolutie, een rendement van 172% zien. In de laatste maanden van 2024 brak ook de marktwaarde van het technologiebedrijf Broadcom door de magische grens van $1.000 miljard. Dus wellicht dat analisten in 2025 weer een nieuwe benaming moeten bedenken voor de Amerikaanse megacaps.

Op de euro-obligatiemarkten stond vooral Frankrijk in de belangstelling. Helaas niet op een positieve manier. De risico-opslagen op Franse staatsobligaties zijn opgelopen naar het hoogste niveau sinds de eurocrisis. Het gaat al langere tijd niet zo goed met Frankrijk. De economische groei valt al jaren tegen en het land kampt met structurele begrotingstekorten. De tekorten zijn sinds de coronacrisis zo hoog dat de staatsschuld is gestegen tot boven de 110% van het bbp. Alsof dat nog niet genoeg is, stortte president Macron het land in politieke chaos door in juni vervroegde verkiezingen uit te schrijven en die vervolgens zwaar te verliezen. Het vertrouwen in de Franse kredietwaardigheid kreeg hierdoor een deuk. Een schrale troost voor Macron is wellicht dat het in Duitsland ook niet lekker gaat. Het Duitse groeimodel is volledig vastgelopen en de Duitse industrie zit in een diepe malaise. De Duitsers blijven echter zuinig en de schuldquote is gedaald tot onder de 65% van het bbp. De Duitse 10-jaarsrente steeg gedurende 2024 met ongeveer 30 basispunten naar 2,3%.

Op de markt voor kredietobligaties deden vooral de risicovollere segmenten het goed. Zo daalde de risico-opslag (spread) op wereldwijde highyieldobligaties van 4,2% naar 3,3%. Daarmee liggen de spreads op niveaus die we voor het laatst in 2018 en 2007 zagen. Door de aanhoudende daling van de spread lieten highyieldobligaties een hoog totaalrendement zien. De spreaddaling bleef niet beperkt tot de highyieldmarkt. Ook bij obligaties uit de opkomende landen (EMD HC) en bij kredietwaardige kredietobligaties (IG Credit) was sprake van dalende spreads. Hier zijn meerdere oorzaken voor aan te wijzen. Zo waren de bedrijfsresultaten per saldo goed en stevende de wereldeconomie af op een zachte landing. Het aantal wanbetalingen bleef dan ook beperkt. De spreads liggen nu wel op een dermate laag niveau dat ze nog maar weinig ruimte bieden voor het opvangen van kredietverliezen.

Het rendement op de brede grondstoffenindex was beperkt. Tussen de grondstoffen waren er echter grote verschillen. Opvallend was de daling van de olieprijs. Ondanks alle spanningen in het Midden-Oosten daalde de prijs van een vat Brentolie van $77 naar $73. Hier staat echter tegenover dat de prijzen van koffie, goud en cacao omhoogschoten. De koffieprijs steeg bijna 80% en ligt nu op recordhoogte. De prijs van cacao steeg zelfs meer dan 200%. Bij beide grondstoffen viel de oogst tegen door slecht weer, terwijl de vraag stijgt. De krapte jaagt de prijzen omhoog. Ook goud had weer een goed jaar. De prijs voor een troy ounce steeg met 27% naar $2.629. Daarmee schommelt ook de goudprijs rond recordhoogtes. Beleggers hebben de laatste jaren goud weer ontdekt als veilige haven en store of value.

Vrijwel geen enkel financieel instrument roept zoveel heftige emoties op als de Bitcoin. Cryptovaluta’s zijn nog steeds omstreden en zijn onder beleggers zowel gehaat als geliefd. Een jaarterugblik zou echter niet compleet zijn zonder het noemen van de Bitcoin. Aan het begin van het jaar noteerde deze cryptomunt op $40.000. Momenteel schommelt de munt rond de recordhoogte van $100.000. Er zijn twee belangrijke oorzaken aan te wijzen voor de opmars van de Bitcoin. Ten eerste de Amerikaanse goedkeuring van ETF’s op de Bitcoin. Daarmee wordt niet alleen het beleggen in de cryptomunt eenvoudiger, het betekent ook dat de Bitcoin steeds meer mainstream wordt in de financiële wereld. Een tweede belangrijke reden is de winst van Donald Trump in de presidentsverkiezingen. Trump is ‘fan’ van crypto en hij wil van de Verenigde Staten de cryptohoofdstad van de wereld maken.

China heeft een moeilijk jaar achter de rug. De economie zit in zwaar weer en het land worstelt om de groeidoelstelling van 5% te halen. Het land kampt met een diepe vastgoedcrisis, een hoge schuldenlast, een gevaarlijk lage inflatie en grote demografische problemen. Het consumentenvertrouwen was hierdoor laag, waardoor de Chinese consument de hand op de knip hield. In de loop van 2024 probeerden de Chinese autoriteiten de economie weer op gang te krijgen met steeds grotere steunpakketten. Tot op heden vallen de resultaten echter tegen. Kortom, voor China dreigt een Japanscenario van deflatie en stagnatie. Dit is ook zichtbaar op de obligatiemarkten. Japan lijkt in 2024 de periode van deflatie definitief achter zich te hebben gelaten. Dit vertaalde zich in stijgende kapitaalmarktrentes. Daarentegen was in China sprake van gestaag dalende rentes. De Chinese 30-jaarsrente ligt inmiddels onder de Japanse 30-jaarsrente.

We sluiten het jaaroverzicht af met Argentinië. In 2024 begon het land één van de meest interessante en omstreden economische experimenten van deze tijd. De libertariër Javier Milei won de presidentsverkiezingen. Met een ongekende shocktherapie brak hij radicaal met het Peronistisch beleid dat Argentinië aan de rand van de afgrond had gebracht. Zoals beloofd ging Milei met de kettingzaag door de Argentijnse overheid heen. Hij reduceerde het aantal ministeries van 21 naar 9. Dat ging gepaard met massaontslagen. Ook snoeide hij in de bureaucratie en overheidsuitgaven. Zoals Milei zelf al had aangekondigd, ging dit gepaard met veel pijn: Argentinië viel in een diepe recessie en de armoede nam toe. De positieve resultaten lieten echter niet lang op zich wachten. Het begrotingstekort sloeg om in een overschot en de hyperinflatie werd bedwongen. De inflatie daalde van bijna 25% per maand naar 2,4% per maand. Inmiddels lijkt ook de recessie voorbij; de economie groeide in het derde kwartaal met 3,9%. Ook keren buitenlandse investeerders terug naar Argentinië. De financiële markten geven Milei dan ook het voordeel van de twijfel. De Argentijnse 10-jaarsrente daalde van 18% naar 10%. Met een rendement van ruim 90% in Amerikaanse dollar behoren Argentijnse obligaties tot de best presterende beleggingen van 2024. Met een rendement van ongeveer 110% in Amerikaanse dollar valt ook de Argentijnse aandelenmarkt in deze categorie.