2024 is het jaar van de verkiezingen. Ongeveer de helft van de wereldbevolking mag dit jaar naar de stembus. De afgelopen weken stonden de verkiezingen in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk centraal in Europa. De vervroegde Franse verkiezingen zorgden voor wat tumult op de financiële markten, maar de impact van de Britse verkiezingen bleef beperkt.

De uitsmijter komt in november als de Amerikanen naar de stembus gaan. De Amerikaanse samenleving is tot op het bot verdeeld en beide presidentskandidaten zijn niet onomstreden. De Republikeinse kandidaat Donald Trump wandelt van rechtszaak naar rechtszaak. Dit zou koren op de molen moeten zijn van zittend president Joe Biden. Maar er zijn grote twijfels over zijn lichamelijke en mentale gezondheid. De moordaanslag op Trump zal de verhoudingen nog verder op scherp zetten.

De effecten van verkiezingen op de financiële markten zijn meestal beperkt of van tijdelijke aard. En vaak lastig te voorspellen. Zo stegen de aandelenkoersen na de verkiezingswinst van Trump in 2016, terwijl de consensusverwachting uitging van een daling. Zowel de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen als de impact op de financiële markten zijn daarmee grotendeels onvoorspelbaar.

Toch kan de golf aan verkiezingen de geopolitieke dynamiek opnieuw vormgeven en gevolgen hebben voor het beleggingsregime. Momenteel zijn we bij Achmea IM bezig met de update van de macro-economische scenario’s. In de scenario-analyse is (geo)politiek risico één van de langetermijntrends die we identificeren als tekenend voor het huidige en toekomstige beleggingsregime. Politiek risico beïnvloedt in grote mate de beleidseffectiviteit in ons scenarioraamwerk.

Met beleidseffectiviteit bedoelen we vooral de effectiviteit van de overheid. Naarmate deze hoger is en er onderling goed wordt samengewerkt, werkt dat positief door op de economische groei, klimaatbeleid en politieke en sociale stabiliteit. Dit beleggingsklimaat is over het algemeen gunstiger voor de financiële markten. In een scenario met veel geopolitieke conflicten en binnenlandse fragmentatie worden de problemen niet effectief aangepakt en zal de economische groei onder druk staan. In dat geval is er sprake van lage beleidseffectiviteit door het hoge politieke risico. In ons basisscenario taxeren we de politieke risico’s als relatief hoog.

2024 ontvouwt zich als een cruciaal jaar voor de wereldwijde politiek en geopolitiek. De uitkomsten van de vooral de Amerikaanse verkiezingen zullen een grote impact hebben op de internationale betrekkingen en de mondiale economische orde. Het effect van de wereldwijde verkiezingsgolf strekt zich ook uit tot buiten de nationale grenzen. De geopolitieke spanningen kunnen toenemen, handelsconflicten verergeren en landen moeten zich bezinnen op de veiligheidsimplicaties. En tegelijkertijd nemen inflatierisico’s toe. De periode van aanhoudende globalisering en geopolitieke rust is definitief voorbij.