Robuuste Amerikaanse arbeidsmarkt
Amerikaanse baancreatie verrast positief
De Amerikaanse economische cijfers verrasten overwegend positief. Zo steeg de inkoopmanagersindex van de dienstensector (ISM Services) boven verwachting naar 52,7. Dit duidt op aantrekkende groei in de Amerikaanse dienstensector. Ook veerde het consumentenvertrouwen (Michigan University) sterker op dan verwacht. De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt waren per saldo ook positief. Zo viel de baancreatie ("nonfarm payrolls") van 199 duizend banen hoger uit dan verwacht. Daarnaast viel de werkloosheid onverwachts terug van 3,9% naar 3,7%. De nieuwe werkloosheidsuitkeringen bleven stabiel, terwijl de bestaande uitkeringen harder dan verwacht daalden. Wel daalden het aantal vacatures boven verwachting. Al deze ontwikkelingen zorgden ervoor dat rentes weer wat opliepen en ook de kans op een eerste verlaging van de beleidsrente in maart volgend jaar afnam, van 76% naar 47%. Toch lijken de zorgen om nieuwe inflatiedruk voorbarig. Zo stabiliseert de loongroei en staan de laatste maanden de grondstofprijzen, vooral die van energie, sterk onder druk. Ook de consument verwacht volgens de enquête van Michigan University een behoorlijke afname van de inflatie.
Amerikaanse werkloosheid daalt weer
Bron: Bloomberg, Achmea IM
Afzwakking economische activiteit eurozone stabiliseert
Bron: Bloomberg, Achmea IM
Eurozone-economie onder druk
Het definitieve cijfer van de economische groei in de eurozone over het derde kwartaal is (onveranderd) op -0,1% uitgekomen. De jaar-op-jaargroei viel uiteindelijk wel iets lager uit: 0% in plaats van 0,1%. De definitieve niveaus van de inkoopmanagersindices in de eurozone werden wel positief bijgesteld. Na de positieve bijstelling van de inkoopmanagersindex van de industrie (PMI Manufacturing) aan het begin van de maand werd afgelopen week ook de inkoopmanagersindex van de dienstensector (PMI Services) positief bijgesteld. Hierdoor steeg de samengestelde inkoopmanagersindex (PMI Composite) uiteindelijk van 46,5 naar 47,6. Deze niveaus duiden nog steeds op economische krimp, maar de stabilisatie van de inkoopmanagersindices duidt wel op een afnemende krimp. Dat geldt echter niet voor alle segmenten. Zo daalde de inkoopmanagersindex van de Duitse bouwsector naar 36,2, het laagste niveau sinds het hoogtepunt van de coronacrisis in het voorjaar van 2020. In combinatie met de afnemende inflatie bleef de verwachting intact dat de ECB de beleidsrentes niet meer zal verhogen en deze in de eerste helft van 2024 gaat verlagen.
Einde negatieve beleidsrente in Japan komt dichterbij
De Japanse centrale bank (BoJ) is de enige grote centrale bank die nog een ruim monetair beleid voert. De Japanse beleidsrente is nog steeds negatief en de BoJ stuurt daarnaast actief op een 10-jaarsrente van rond de 1% (“yield curve control”). BoJ-gouverneur Ueda gaf afgelopen week aan dat het steeds uitdagender wordt om dit ruime beleid te handhaven. Deze uitlating had directe gevolgen op de financiële markten: de Japanse kapitaalmarktrente liep hard op, de Japanse yen steeg naar het hoogste niveau van de afgelopen vier maanden en de koersen van Japanse aandelen daalden. Op de rentemarkten werd opeens een fors hogere kans op een renteverhoging ingeprijsd bij de komende beleidsvergadering op 19 december, waar dat aanvankelijk pas in het voorjaar van 2024 verwacht werd. Gezien de inflatieontwikkelingen lijkt een aanpassing van het beleid logisch. Deze stabiliseert rond de 3%, ruim boven de doelstelling van 2%. De economische ontwikkelingen stellen daarentegen teleur. Zo kromp de Japanse economie over het derde kwartaal harder dan verwacht met 0,7%. Een renteverhoging zal voor opwaartse druk op de munt zorgen, wat leidt tot tegenwind voor de exportafhankelijke economie. Het is nog maar de vraag of de monetaire beleidsverkrapping al in december zal plaatsvinden, maar het staat wel nadrukkelijk op de agenda.
“It will become even more challenging from the year-end and heading into next year. We will work to properly communicate and conduct appropriate policy.”
BoJ-gouverneur Kazuo Ueda
