Meerdere renteverhogingen in strijd tegen inflatie
Centrale banken verhogen de rente fors
De persistent hoge inflatie noopt verschillende centrale banken tot verdere verkrapping van het monetaire beleid. De Federal Reserve verhoogde de rente met 75 basispunten van 2,5% naar 3,25%. Fed-voorzitter Jerome Powell stelde afgelopen vrijdag dat er sprake is van “an exceptionally unsual set of disruptions”. Hij gaf aan dat de Fed gecommitteerd blijft aan het ondersteunen van de economie, maar gaf geen concrete voorbeelden van wat dit zou betekenen. Naast de Amerikaanse centrale bank ondernamen verschillende Europese centrale banken ook actie. De Noorse centrale bank verhoogde de rente met 50 basispunten naar 2,25%. De Zweedse Riksbank deed daar nog een schepje bovenop en verhoogde de beleidsrente met 1%-punt. In Zweden bedraagt de beleidsrente nu 1,75%. De Bank of England verhoogde de rente met 50 basispunten naar 2,25% en de Zwitserse centrale bank verhoogde de rente met 0,75% naar 0,5%. In Zwitserland is de beleidsrente nu net als in de rest van Europa sinds lange tijd weer positief.
Beleidsrentes centrale banken stijgen snel
Bron: Bloomberg, Achmea IM
Britse belastingplannen slecht voor de overheidsfinanciën
Bron: Bloomberg, Achmea IM
Energiecrisis drukt op Europese begrotingsdiscipline
Door de alsmaar stijgende energieprijzen voelen steeds meer Europese overheden zich genoodzaakt consumenten en bedrijven te ondersteunen. Het kabinet Rutte IV kwam op de valreep voor Prinsjesdag met een energieplafond dat verlichting moet geven aan huishoudens die de energierekening niet kunnen betalen. Maar ook Frankrijk en Duitsland schieten de consument te hulp met omvangrijke lastenverlichtingen. Deze maatregelen zetten de overheidsbegrotingen verder onder druk. De absolute kampioen steunmaatregelen is echter het Verenigd Koninkrijk. Het Britse pakket aan maatregelen heeft op dit moment al een omvang van circa 6,5% van het bruto binnenlands product (BBP). Daarbij kondigde de nieuwe Chancellor of the Exchequer Kwasi Kwarteng afgelopen week aan dat de winst- en inkomstenbelastingen omlaag zullen gaan. Door deze lastenverlichtingen zou de economie weer een groei-impuls krijgen, is de gedachte. Financiële markten zijn minder overtuigd van het succes van de plannen. Het Britse pond daalde ten opzichte van de Amerikaanse dollar naar het laagste niveau sinds 1985 en de Britse rente steeg scherp.
Mobilisatie brengt oorlog in Oekraïne in nieuwe fase
De Russische president Vladimir Poetin verraste vriend en vijand afgelopen week door een “gedeeltelijke mobilisatie” af te kondigen. Hiermee wil hij 300.000 Russen rekruteren om zijn troepen aan het Oekraïense front te versterken. Daarnaast worden er tot en met maandag in de vier (ten dele) door Rusland bezette Oekraïense regio’s referenda gehouden over een mogelijk annexatie door Rusland. De uitslag van de referenda lijkt al vast te staan en de referenda zijn vooral bedoeld om de inzet van nieuwe troepen te legitimeren. Wanneer Oekraïne meer grondgebied herovert op Rusland zou dat dan immers een “aanval op Russisch grondgebied” zijn. Naar verluidt zal aanstaande donderdag al in de Russische Doema over annexatie worden gestemd. Poetin schermde zelfs opnieuw met de inzet van kernwapens als de integriteit van het Russische grondgebied in het geding komt. “Het is geen bluf” stelde hij. Veel Russen hebben intussen besloten de mobilisatie niet af te wachten en zijn het land ontvlucht. Buitenlandse analisten zijn het erover eens dat de nieuwste acties van de president een teken zijn dat de oorlog steeds slechter verloopt voor Rusland . Oekraïne laat zich echter niet afschrikken en zal doorgaan met de herovering van Oekraïens grondgebied. Daarmee is de oorlog in een nieuwe fase terecht gekomen waarbij de kans op verdere escalatie lijkt te zijn toegenomen.
“Putin’s and Lavrov’s irresponsible statements on the possible use of nuclear weapons are absolutely unacceptable. Ukraine won’t give in”
Dmytro Kuleba, de Oekraïense Minister van Buitenlandse Zaken
