Nederlanders houden van zekerheid. We sparen graag, verzekeren ongeveer alles en geloven dat voorzichtigheid loont. Dat calvinistische gedrag heeft ons veel gebracht, maar leidt óók tot risicoaversgedrag. Zelfs nu Nederlandse huishoudens meer dan €200 miljard beleggen, blijft er ruim €500 miljard op spaarrekeningen staan. Dit roept de vraag op: neigen we niet naar te veel voorzichtigheid met ons vermogen, en hoe zouden we anders naar risico kunnen kijken? Pensioenfondsen beleggen weliswaar namens Nederlandse huishoudens, maar ze doen dat ook op basis van de voorkeuren van hun deelnemers. Aan de bestuurstafel ontstaat zo de calvinistische belegger: iemand die risico’s liever vermijdt en zekerheid en stabiliteit hoog in het vaandel heeft. Die houding heeft lang uitstekend gewerkt. De inflatie was laag en financiële markten boden jarenlang rugwind. Koersen stegen gestaag en complexiteit leek overbodig. Daardoor was het logisch om portefeuilles te versimpelen. Passief beleggen werd populair: eenvoudig, goedkoop en succesvol. Het voelde rationeel én comfortabel. Maar wat comfortabel is, presteert meestal goed in één scenario. Het meest gunstige scenario, dat mogelijk achter ons ligt. Vandaag de dag vraagt de wereld iets anders. We leven in een tijd van toenemende geopolitieke rivaliteit, structureel hogere inflatie en een intensivering van de race om AI. Sinds de herverkiezing van de heer Trump zijn deze ontwikkelingen in een stroomversnelling gekomen. Dat maakt het verleden een slechte voorspeller. De toekomst kent meerdere mogelijke uitkomsten. Juist daarom is passieve volgzaamheid kwetsbaar. Zo’n veranderende wereld vraagt om portefeuilles die tegen een stootje kunnen: portefeuilles die wendbaar zijn, onder uiteenlopende economische omstandigheden goed presteren en koopkracht behouden. Een passieve en eenvoudige mix van aandelen, obligaties en vastgoed is daarvoor te beperkt. Robuustheid ontstaat pas wanneer beleggers durven te diversifiëren voorbij deze traditionele pijlers. Dat vraagt om radicale spreiding, actieve allocatie en structurele inflatiebescherming. Pensioenfondsen hebben de luxe van tijd. Ze investeren voor decennia. Die horizon biedt kansen, maar wordt te vaak overschaduwd door risicoschuwheid op de korte termijn. Voorzichtigheid wordt soms een doel op zich. Dat is riskant. Te veel voorzichtigheid kost op termijn rendement en daarmee pensioen. Voor een stabieler en koopkrachtiger pensioen is risicovoller beleggen verstandig. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. Dit is geen oproep tot onverantwoord risico nemen, maar een pleidooi voor het nemen van de juiste risico’s. Private equity, real assets en hedge funds zijn geen avontuurlijke sprongen om van uw pensioen een casinopensioen te maken. Het zijn instrumenten om portefeuilles robuuster en wendbaarder te maken. Ze vergroten de kans dat deelnemers straks een koopkrachtig pensioen ontvangen, ook in een grilliger en complexer wordende wereld. Uiteindelijk hoeft de institutionele belegger zijn calvinistische wortels niet te verloochenen. Voorzichtigheid en discipline blijven waardevol. Maar wanneer zekerheid een doel op zich wordt, verliest ze kracht én potentieel voor een stabiel pensioen. Misschien is dit de stap die de calvinistische belegger nu moet zetten: van voorspelbaarheid op korte termijn naar koopkrachtbehoud op de lange termijn. Niet risico vermijden, maar de juiste risico’s omarmen. In wereld die snel verandert, is het vermijden van risico ironisch genoeg het grootste risico van allemaal.