Uitgelicht
Sectie 899 raakt aantrekkelijkheid Amerikaanse beleggingen
One Big Beautiful Bill Act bevat een verrassing
De One Big Beautiful Bill Act (OBBBA) van Trump bevat een vervelende verrassing voor buitenlandse beleggers in Amerikaanse activa. In Sectie 899 worden namelijk ingrijpende wijzigingen geïntroduceerd voor de behandeling van buitenlands kapitaal in de Verenigde Staten. De OBBBA moet nog door de Senaat worden aangenomen. Maar indien ook de Senaat de OBBBA goedkeurt, kunnen de gevolgen voor buitenlandse beleggers ingrijpend zijn.
Extra bronbelasting op buitenlands kapitaal
Sectie 899 is onderdeel van de Defending American Jobs and Investment Act. Het geeft de Amerikaanse regering de mogelijkheid om extra belastingen op te leggen aan beleggers uit landen die ‘discriminerende’ belastingpraktijken hanteren tegenover Amerikaanse bedrijven. De belangrijkste kenmerken zijn:
- Verhoogde bronbelasting op dividend en rente-inkomsten uit Amerikaanse aandelen en obligaties. De belasting loopt jaarlijks met 5 procentpunten op tot een maximum van 20%. Het is geen universele belasting maar gericht op beleggers uit de specifieke landen.
- Beëindiging van belastingvrijstellingen: vrijstellingen, bijvoorbeeld voor staatsinvesteringsfondsen, kunnen worden ingetrokken.
- Brede toepassing: de maatregel richt zich op zowel particuliere én institutionele beleggers als staatsinvesteringsfondsen en bedrijven.
- Specifiek bedoeld als fiscale vergeldingsmaatregel.
Sectie 899 in internationaal perspectief
Bron: Achmea IM
Aangekondigde heffingen ten opzichte van de handelsbalans met de Verenigde Staten
Bron: Achmea IM
In internationaal opzicht is de maatregel niet uniek, maar wijkt wel af in intentie en toon
De wet is niet universeel van toepassing, maar wordt als vergelding ingezet tegen landen die zich volgens Trump fiscaal misdragen ten opzichte van Amerikaanse bedrijven. De wet richt zich dan ook met name op landen die digitale dienstenbelastingen (zoals Frankrijk) of andere extraterritoriale belastingen hanteren.
Amerikaanse kapitaalmarkten worden ingezet als geopolitiek wapen
Sectie 899 is meer dan een technische wijziging in de belastingwetgeving. In werkelijkheid biedt het de mogelijkheid om kapitaalstromen in te zetten als geopolitiek wapen. Daarmee markeert het mogelijk het begin van een nieuw hoofdstuk in geopolitieke spanningen en de handelsconflicten met onder meer de EU en China.
Begrijpelijke frustratie in Washington
Vanuit Amerikaans perspectief is Sectie 899 een reactie op de groeiende irritatie over wat men ziet als ongelijke behandeling van Amerikaanse bedrijven in het buitenland. Meerdere landen, waaronder Frankrijk, hebben unilateraal digitale dienstenbelastingen ingevoerd die vooral Amerikaanse techbedrijven treffen. In Washington leeft al langer het gevoel dat Amerikaanse bedrijven wereldwijd onevenredig veel belasting betalen, terwijl andere landen via hun belastingbeleid extra inkomsten genereren over Amerikaanse technologie en kapitaal. Sectie 899 past dus in de bredere trend waarin Trump een assertief fiscaal en handelsbeleid voert om de, in zijn ogen, ongelijke situatie te corrigeren. In dat licht is de wet ook een duidelijk politiek signaal: buitenlandse belastingmaatregelen blijven niet ongestraft.
De laagdrempeligheid tast Amerikaans investeringsklimaat aan
Wat beleggers echt zorgen baart, is dat de drempel voor toepassing van Sectie 899 zeer laag ligt. Er is slechts een publicatie nodig van de Amerikaanse regering met een lijst met ‘discriminerende landen’. Er is geen juridische toetsing of (multilateraal) overleg voor nodig. Daarmee worden buitenlandse beleggers geconfronteerd met een potentieel grote nieuwe bron van onzekerheid. Vooral omdat de regering Trump heeft laten zien dat haar beleid op zijn zachtst gezegd onvoorspelbaar en wispelturig is. Bij goedkeuring van de wet wordt het Amerikaanse investeringsklimaat dus minder betrouwbaar en voorspelbaar. De grote mate van rechtszekerheid en voorspelbaarheid waren juist altijd belangrijke factoren die van de Verenigde Staten een aantrekkelijke bestemming voor buitenlandse beleggers maakten.
Rendement op Amerikaanse beleggingen wordt geraakt
Invoering van de wet heeft gevolgen voor buitenlandse beleggers die in de Verenigde Staten beleggen. Beleggers in landen die door de regering Trump worden beticht van ‘discriminerende’ belastingen, worden geconfronteerd met extra belastingen. Het netto rendement op Amerikaanse beleggingen daalt hierdoor. Dit geldt voor zowel beleggers in aandelen als voor beleggers in staats- en kredietobligaties. Daarnaast kunnen beleggers hun fiscale vrijstellingen verliezen. De EU en dus ook Nederland zullen vrijwel zeker een doelwit van de regering Trump zijn. Nederlandse beleggers moeten hier rekening mee houden.
Nieuwe dreun voor safe haven status Verenigde Staten
Naast de directe gevolgen zijn vooral de indirecte gevolgen van belang. De reputatie van de Verenigde Staten als veilige haven met een investeringsvriendelijk klimaat krijgt opnieuw een dreun. Dit kan resulteren in herallocatie van kapitaal uit de Verenigde staten naar andere markten. Tevens zal de behoefte ontstaan om de wet te omzeilen via fiscale constructies. Dit drijft de juridische en compliance kosten omhoog. Wat de regering Trump zich wellicht niet goed realiseert, is dat de impact op de Amerikaanse kapitaalmarkten groot kan zijn en in het nadeel van de Verenigde Staten.
Aantrekkelijkheid Amerikaanse aandelen geraakt, maar niet verdwenen
Doordat de wet zich specifiek richt op de dividend en rente-inkomsten lijken de gevolgen voor beleggers in Amerikaanse aandelen nog wel te overzien. Het rendement op (Amerikaanse) aandelen komt immers slechts deels uit het dividend. Zo bedraagt het dividendrendement op de MSCI USA momenteel 1,3%. Dat betekent dat de directe rendementsimpact oploopt tot maximaal 0,2% tot 0,3%. Dat is vervelend maar niet onoverkomelijk. Bedrijven die een hoog dividend uitkeren, worden wel fors minder aantrekkelijk voor buitenlandse beleggers. Binnen de aandelenmarkt kan de impact dus sterk verschillen.
Vooral de Amerikaanse obligatiemarkten worden geraakt
Het zijn echter vooral de Amerikaanse staats- en kredietobligatiemarkten die hun aantrekkelijkheid verliezen. Het rendement op obligaties wordt immers grotendeels gedreven door de rente-inkomsten. Buitenlandse beleggers in Amerikaanse obligaties verliezen dus potentieel 20% van hun rendement. Daarmee verliezen de Amerikaanse obligatiemarkten een groot deel van hun aantrekkelijkheid. Het is daarom niet onwaarschijnlijk dat veel obligatiebeleggers hun blootstelling naar Amerikaanse obligatiemarkten gaan heroverwegen. Momenteel is echter nog onzeker of Amerikaanse staatsobligaties onder de vergeldingsheffing gaan vallen, of alleen de kredietobligaties.
Dollar en treasuries zijn kwetsbaar voor kapitaalvlucht
Voor de financiering van de staatsschuld is de Verenigde staten afhankelijk van buitenlandse beleggers. Dit was nooit een probleem door hun safe haven status en de status van de Amerikaanse dollar als reservemunt. Sectie 899 ondermijnt deze status echter. Wanneer dat resulteert in kapitaalvlucht van buitenlandse beleggers uit Amerikaanse staatsobligaties, zal de Amerikaanse rente fors stijgen en de Amerikaanse dollar wegzakken. De lagere dollar zal Trump toejuichen omdat dat de export stimuleert en de importen afremt. Hogere kapitaalmarktrentes kunnen echter een serieuze bedreiging vormen voor de houdbaarheid van de Amerikaanse overheidsschuld.
Sectie 899 is een nieuwe klap voor American Exceptionalism
Samenvattend behelst Sectie 899 een nieuwe fase in de politisering van de kapitaalmarkten. Trump wil de Amerikaanse kapitaalmarkten omvormen van open toegang naar een strategisch geopolitiek instrument. Het vertrouwen in de Amerikaanse instituties wordt hierdoor verder ondermijnd. De mogelijke risico’s van deze politieke dimensie moeten (institutionele) beleggers wegen en meenemen in hun beslissingen. Dat vergt alertheid op risico’s en geopolitieke gevoeligheden in het portefeuillebeheer. Het betekent ook dat het mantra “There Is No Alternative” misschien niet langer van toepassing is op de Amerikaanse kapitaalmarkten. Beleggers zullen zich daardoor moeten afvragen of de Verenigde Staten nog wel die exceptionele plek is die een premie op de kapitaalmarkten verdient.
“We see this legislation as creating the scope for the US administration to transform a trade war into a capital war if it so wishes"
George Saravelos, Deutsche Bank
Achmea Investment Management
Investment Strategy
Postadres Postbus 866, 3700 AW Zeist
Bezoekadres Handelsweg 2, 3707 NH Zeist