Lange tijd was Japan het rusthuis van het mondiale rentelandschap. De Japanse centrale bank hield de beleidsrente jarenlang rond de 0%. En ook de lange rente schommelde jarenlang hierbij in de buurt. Beleggers zagen Japan als een saaie renteomgeving, vooral geschikt voor de financiering van carry tades. Maar er is verandering gaande.

Sinds 2021 is de Japanse 10-jaarsrente aan een opmars bezig. Momenteel schurkt deze rente tegen de 1,5% aan. Dat klinkt niet spectaculair, maar dit is het hoogste niveau in 15 jaar. Voor Japan, waar alles decennialang stil leek te staan, is dit bijna een aardverschuiving.

De stijging van de lange rente is dan ook niet alleen maar technisch gedoe voor obligatiebeleggers. Het is een signaal dat een nieuw tijdperk zich aandient in Japan. De Bank of Japan is vorig jaar begonnen met het voorzichtig optrekken van de beleidsrente. Toegegeven: er is geen sprake van een tsunami aan renteverhogingen. Het gaat nog allemaal met kleine stapjes en de beleidsrente bedraagt nu 0,5%. Maar in 2024 is de Japanse centrale bank ook gestopt met het beleid van yield curve control om de lange rente te drukken. Al deze acties markeren het einde van een periode van ongekend ruim monetair beleid.

Waarom die draai? De deflatoire trend lijkt definitief te zijn doorbroken. De stijging van de Japanse consumentenprijzen ligt al 3 jaar boven de 2%. In maart bedroeg de inflatie 3,6% jaar-op-jaar, wat historisch hoog is voor Japan. En voor het eerst in decennia lag de kerninflatie gedurende langere tijd boven de 2%. Dit gaat gepaard met gestegen inflatieverwachtingen en daarmee hogere rentes.

Voor wereldwijde beleggers is het opletten geblazen. Een stijgende Japanse rente betekent dat Japans kapitaal minder snel naar buitenlandse markten stroomt. Dat kan slecht nieuws zijn voor bijvoorbeeld Amerikaanse obligaties, die momenteel toch al niet voor de populariteitsprijs in aanmerking komen. Daarnaast is goedkoop lenen in Japan voor het financieren van carry trades ook geen no-brainer meer.

Vooralsnog hebben beleggers de handen vol aan de Amerikaanse handelsperikelen. En de verandering in Japan gaat vooralsnog in een gematigd tempo, dus van een monetaire aardbeving is geen sprake. Maar de seismograaf slaat wel uit. Het is een signaal van herstel van de Japanse economie, maar ook een waarschuwing.