
Verder volgens...
Een steunpilaar laat je staan
Frankrijk heeft veel problemen, maar het land is essentieel voor het Europese project
“Dit is een zware beslissing.” Met deze woorden ontbond de Franse president Emmanuel Macron twee weken geleden het parlement. De mokerslag die Marine Le Pen uitdeelde tijdens de Europese parlementsverkiezingen was volgens Macron te groot om te negeren. Het rechts-radicale Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen werd met afstand de grootste partij en behaalde bijna dubbel zoveel stemmen als de partij van Macron. Al op 30 juni moeten de Fransen naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Macron lijkt te hopen dat de kiezers dan bij zinnen zijn gekomen en kiezen voor het gematigde midden in plaats van de radicaal-rechtse of radicaal-linkse partijen. Beleggers zijn er echter minder gerust op. De acties van Macron zorgden dan ook voor een kleine schokgolf op de financiële markten. De Franse aandelenmarkt daalde aanvankelijk 6% en de risico-opslag op Franse staatsobligaties liep scherp op.
De marktreactie is niet zo verwonderlijk. De Franse overheidsfinanciën zijn al jaren een puinhoop. De laatste keer dat het land de begroting op orde had, was in de jaren zeventig van de vorige eeuw. De laatste jaren liggen de begrotingstekorten fors hoger dan het EU-maximum van 3%. De staatsschuld is hierdoor opgelopen tot boven de 110% van het bruto binnenlands product. De EU-norm voor de schuldquote bedraagt maximaal 60%. In combinatie met een haperende economische groei zijn de zorgen om de Franse schuldhoudbaarheid dus begrijpelijk. Frankrijk heeft behoefte aan een solide financieel beleid en structurele hervormingen. De kostbare plannen van Marine Le Pen passen daar niet bij. Het vooruitzicht van een overwinning van RN maakt beleggers dan ook nerveus.
Van grote paniek op de financiële markten is echter nog geen sprake en een terugkeer naar de euroschuldencrisis is niet aan de orde. Ook hier zijn goede redenen voor. Economisch en financieel staat Frankrijk er nog steeds stukken beter voor dan destijds landen als Griekenland en Portugal. Ondanks alle eurosceptische retoriek van Le Pen is een exit uit de Europese Unie ook niet aan de orde. Daarnaast zal de nieuwe Franse regering, van welke politieke kleur dan ook, zich niet kunnen onttrekken aan de tucht van de markt. De bewegingsruimte voor de nieuwe Franse regering wordt verder beperkt doordat het land vrijwel zeker weer op het financiële strafbankje van de EU belandt. De ECB geeft dan ook aan niet bezorgd te zijn. Sterker nog, waarschijnlijk zijn ze wel blij met de disciplinerende werking van de hogere Franse renteniveaus. Tenminste, zolang er geen sprake is van wanordelijke ontwikkelingen op de financiële markten die de stabiliteit van de eurozone bedreigen en/of het monetaire beleid van de ECB verstoren.
In dat geval zal de ECB niet schromen om krachtig in te grijpen. Uiteindelijk is Frankrijk gewoon te belangrijk voor de Europese Unie en de eurozone. Samen met Duitsland is het de belangrijkste steunpilaar onder het Europese project. Zowel politiek, economisch als financieel. Wanneer Frankrijk in serieuze financiële problemen komt, is dat een directe bedreiging voor het gehele Europese project. Zover zullen Parijs, Brussel en Frankfurt het niet laten komen.