De koperprijs is naar een recordhoogte gestegen. De prijs voor een ton koper bedraagt nu circa $10.000, een stijging van 17% ten opzichte van begin dit jaar. De ontwikkeling van de koperprijs wordt vaak gebruikt als een barometer van de wereldeconomie. Historisch heeft de prijsontwikkeling van koper namelijk vaak een sterke correlatie met economische draaipunten. Koper wordt daarom ook wel Dr. Copper genoemd: koper is zo bezien het enige metaal met een Phd in de economische wetenschappen. Het is echter twijfelachtig of Dr. Copper nu wel de juiste diagnose stelt. De wereldeconomie draait immers niet op volle toeren en er is ook geen vooruitzicht dat dat in de nabije toekomst het geval zal zijn. Wat zijn de oorzaken van de sterke stijging van de koperprijs?

Er zijn een aantal ontwikkelingen die de recente stijging van de koperprijs verklaren. Zo staat het aanbod van koper onder druk door transport- en productieverstoringen, bijvoorbeeld door de sluiting van een grote kopermijn in Panama. Mede hierdoor zijn de voorraden in onder meer de Verenigde Staten momenteel laag. Dit drijft de prijs van koper omhoog. Speculatieve krachten versterken dit effect. Veel beleggers en handelaren waren gepositioneerd op een sterke daling van de koperprijs. Door de recente prijsstijgingen werden ze gedwongen hun posities met flinke verliezen te sluiten. Deze ‘short squeeze’ gaf de koperprijs een extra zetje naar een nieuw record. Los van deze ontwikkelingen en van de robuuste vraag naar koper, zijn er een aantal meer structurele ontwikkelingen die de koperprijs ondersteunen.

De energietransitie is een belangrijke reden achter de sterk gestegen vraag naar koper. Koper is namelijk een cruciale grondstof bij de opwekking en transport van elektriciteit. Door de omschakeling naar hernieuwbare energie door bijvoorbeeld windturbines, zonnepanelen en batterijen voor elektrische auto’s groeit de behoefte aan koper. Zo gebruiken elektrische auto’s meer dan vier keer zo veel koper als conventionele auto’s. Een offshore windpark vereist drie keer zoveel koper als een gasgestookte elektriciteitscentrale voor dezelfde hoeveelheid energieproductie. Koper is ook van essentieel belang voor de bedrading van het elektriciteitsnet. Door de sterk toegenomen vraag naar elektriciteit, mede door het toenemende gebruik van kunstmatige intelligentie, moet de capaciteit van het wereldwijde elektriciteitsnet tegen 2050 verdubbeld worden.

Tot slot spelen ook geopolitieke strubbelingen een rol. In deze multipolaire wereld verzekeren landen zoals China en India zich in toenemende mate van toegang tot koper en andere kritieke metalen en bouwen bovengemiddelde voorraden op. Naar verwachting blijft de vraag naar koper de komende jaren dan ook hard groeien. In veel markten zijn hoge prijzen dè oplossing voor hoge prijzen: door een afnemende vraag en toenemend aanbod valt dan de prijs weer terug naar een nieuw evenwicht. Maar bij koper werkt dit niet zo. Het kost namelijk tientallen jaren om een nieuwe mijn in productie te nemen. Blijvend hoge koperprijzen maken ondertussen de energietransitie steeds duurder. Daar is geen ontkomen aan. Een goed alternatief voor koper is helaas nog ver weg.