Hoge inflatie domineert het nieuws
Amerikaanse inflatie op hoogste niveau in 40 jaar
De Amerikaanse inflatie (CPI) liep in februari op van 7,5% naar 7,9%. De kerninflatie, de geldontwaarding exclusief de voedsel- en energieprijzen, steeg naar 6,4%. Daarmee ligt de inflatie op het hoogste niveau in 40 jaar. De hogere inflatie kwam vooral voor rekening van stijgende prijzen voor brandstoffen, voedsel en huisvesting. De effecten van de Oekraïnecrisis zitten slechts gedeeltelijk in deze cijfers. Gezien het feit dat sinds de Russische invasie van Oekraïne veel grondstoffen sterk in prijs zijn gestegen, wordt gevreesd dat de inflatie de komende maanden verder oploopt. Daarmee dreigt de koopkracht van de Amerikanen nog verder te worden uitgehold. Door de hoge inflatie daalde in februari het reële uurloon met 2,6%. Het was de elfde maand op rij dat de reële lonen dalen. De dalende koopkracht vormt een bedreiging voor het consumentenvertrouwen en de economische groei. Ook voor president Biden is de aanhoudend hoge inflatie slecht nieuws. Hij grijpt de oorlog in Oekraïne aan om de hoge inflatie in de schoenen van de Russen te schuiven.
Stijgende trend Amerikaanse inflatie zet door
Bron: Bloomberg, Achmea IM
“'We zijn echt bang voor een jarenzeventigscenario. De kans op stagflatie - langdurige en hoge inflatie gecombineerd met recessie - is levensgroot,”
VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen
Ondernemers vrezen stagflatie
De hoge inflatie en de onzekere gevolgen van de oorlog in Oekraïne bepalen ook in Nederland het beeld. Het Centraal Planbureau (CPB) kwam met nieuwe groei- en inflatieprognoses voor 2022. Het CPB verwacht dat de Nederlandse inflatie in 2022 tussen de 5,2% en 6,0% zal liggen. De koopkracht van de consument zal hierdoor met 2,7% tot 3,4% dalen. Dit is de grootste koopkrachtdaling sinds de jaren ’80. Desondanks blijft de economische groei met 3,6% relatief hoog. De aannames waarmee het CPB rekent, lijken echter optimistisch en achterhaald door de prijsopdrijvende effecten van de oorlog in Oekraïne. Nederlandse ondernemers zijn een stuk minder rooskleurig over de toekomst dan het CPB. De ondernemerskoepel VNO-NCW is uitgesproken somber over de effecten van de oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande sancties. Ze vrezen zelfs een jaren ’70 stagflatiescenario met sterk stijgende prijzen en een recessie. Volgens de ondernemers onderschat het CPB de indirecte effecten van de sterk stijgende energie- en grondstofprijzen en de verstoringen van de productieketens. De ondernemerskoepel denkt dat de prijzen lang hoog zullen blijven, waardoor zowel bedrijven als consumenten de broekriem moeten aanhalen en de economie in een recessie valt.
ECB gaat opkoopprogramma versneld afbouwen
De Europese Centrale bank (ECB) verraste met de aankondiging dat het opkoopprogramma voor obligaties (APP) gedurende het tweede kwartaal versneld wordt afgebouwd. In reactie steeg de kapitaalmarktrente in de eurozone, terwijl de aandelenkoersen daalden. De ECB wil in mei het tempo van het opkoopprogramma verlagen van €40 miljard per maand naar €30 miljard per maand. Vanaf juni wordt het tempo verder teruggebracht naar €20 miljard per maand. De economische data gaan bepalen wat daarna gaat gebeuren. Als de economie en inflatie zich conform verwachting blijven ontwikkelen wordt het APP in het derde kwartaal stopgezet. ECB-president Lagarde gaf daarnaast aan dat de beleidsrente pas wordt verhoogd nadat het opkoopprogramma volledig is afgebouwd. In het licht van de oorlog in Oekraïne is dit een opvallend hawkish houding van de ECB. Er werd verwacht dat de ECB een pas op de plaats zou maken vanwege de grote onzekerheid rondom de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne. De aankondiging van de ECB wijst er op dat ze de risico’s voor inflatie momenteel hoger inschatten dan de risico’s voor de groei. Door de nadruk te leggen op de data-afhankelijkheid creëert de ECB echter wel flexibiliteit om indien nodig de koers aan te passen.
“If the incoming data support the expectation that the medium-term inflation outlook will not weaken even after the end of its net asset purchases, the Governing Council will conclude net purchases under the APP in the third quarter.”
ECB-persbericht van 10 maart
