Grondstoffen de beste beleggingscategorie dit jaar

De beleggingscategorie grondstoffen laat een opmerkelijke comeback zien. Dit kalenderjaar is het de best presenterende beleggingscategorie. De reguliere benchmarks voor grondstoffen, de S&P GSCI en de BCOM index, staan flink in de plus (respectievelijk 23% en 16%). De meeste grondstofprijzen zijn sterk hersteld van de dieptepunten vorig jaar naar aanleiding van de coronacrisis. De prijzen zitten in de lift nu de vraag sterk aantrekt. Het herstel van de wereldeconomie is de belangrijkste oorzaak. Wereldwijd is de coronapandemie nog niet onder controle, maar in de grote economische machtsblokken is sprake van herstel. Maar de verschillen tussen de grondstoffen(sectoren) zijn ook dit jaar groot.

Olieprijs herstelt sterk

Olie is nog steeds de belangrijkste grondstof voor de wereldeconomie. Vorig jaar stortte de vraag naar olie in door de lockdowns als gevolg van de coronacrisis. Dit resulteerde in een groot overschot aan olie waardoor de olieprijs in elkaar klapte. De Amerikaanse olievariant dook zelfs kortstondig onder de $0 per vat door het gebrek aan opslagcapaciteit (zie: oliesector met de handen in het haar). Nu een jaar later, nadert de Brent olieprijs $70 per vat. De wereldvraag naar olie stijgt weer en zal de komende maanden verder toenemen. Goldman Sachs verwacht een stijging van de vraag van 5,2 miljoen vaten per dag het komende half jaar. Dit is de grootste stijging van de olievraag ooit over een dergelijke periode. Vooral in de Verenigde Staten en China neemt de vraag toe. Volgens BP ligt de Chinese olievraag alweer boven het niveau van voor de coronacrisis. De OPEC+, de OPEC-landen inclusief Rusland, schroeft het olieaanbod maar beperkt op en bewaart de discipline. Dit vergroot de opwaartse druk op de olieprijs.

Basismetalen in trek

Ook de prijzen van basismetalen zijn dit jaar sterk gestegen. De koperprijs nadert de recordprijs uit 2011. Toen steeg deze naar $10.190 per ton. Nu bedraagt de prijs bijna $10.000. De koperprijs wordt gezien als een belangrijke indicator voor de wereldeconomie. De forse prijsstijging duidt op een sterk economisch herstel. Daarnaast profiteert koper van de stimuleringsmaatregelen van overheden, vooral in infrastructuur, en de ingezette energietransitie. Koper speelt namelijk een cruciale rol in de verdere elektrificatie van de maatschappij. Een volledig elektrische auto bevat drie tot vier keer zoveel koper als een auto met een reguliere verbrandingsmotor. Tegelijkertijd is het aanbod van koper inelastisch. Het duurt jaren voordat een kopermijn operationeel is en bijdraagt aan de koperproductie. Op korte termijn zijn er zorgen of de producenten de vraag kunnen bijbenen. In Chili dreigt een protest van havenarbeiders de productie van het metaal te belemmeren. Maar ook de prijzen van andere basismetalen, zoals aluminium, zijn dit jaar gestegen.

Goud (tijdelijk) uit de gratie

De sector edelmetalen is dit jaar de negatieve uitzondering binnen grondstoffen. Dit komt door de daling van de goudprijs. Goud verschilt van de andere grondstoffen vanwege de beperkte industriële toepassing van het edelmetaal. Goud wordt veel voor sieraden gebruikt en heeft een monetaire functie. Het edelmetaal wordt dan ook meer als een valuta dan als grondstof gezien. Vooral in tijden van monetaire en economische onrust is goud van toegevoegde waarde. Vorig jaar augustus steeg de goudprijs tot boven de $2.000 per troy ounce. Nu ligt de prijs onder de $1.800. De gestegen (reële) kapitaalmarktrente is hier mede debet aan. Een stijgende (reële) rente leidt tot hogere opportunity costs. Dit nadeel blijft vooralsnog beperkt omdat de Amerikaanse reële rentes nog steeds negatief zijn en naar verwachting lang laag blijven.

Ongunstig weer zorgt voor prijsstijging landbouwgrondstoffen

De prijzen van landbouwgrondstoffen zijn sterk gestegen. De stijging bedroeg afgelopen week ruim 3%. De maisprijs is dit jaar het sterkst opgelopen, met ruim 40%. Maar ook de prijzen van sojabonen en tarwe zitten in de lift. Meerdere factoren spelen een rol, maar het weer is de belangrijkste factor. Het droge weer in Brazilië bedreigt de oogstopbrengst en zorgt voor infrastructurele knelpunten door de lage waterstanden. In de Verenigde Staten nemen de zorgen toe over het koude weer waardoor de sojaboonprijs naar het hoogste niveau in zeven jaar steeg. Het zaaien wordt uitgesteld omdat de grond in sommige regio’s bevroren is. Maar ook zijn de strategische voedselvoorraden in China laag, waardoor de vraag uit China groot blijft.

Termijncurves duiden op krapte

Momenteel overtreft de vraag het aanbod bij meerdere grondstoffen. Dit is terug te zien in de termijncurve. De prijzen van termijncontracten met een korte looptijd zijn hoger dan die van contracten met een langere looptijd. Ofwel de termijncurve is in backwardation. Een termijncurve in backwardation is vaak een teken van krapte op de grondstoffenmarkt. Voor een belegger die long het termijncontract zit, draagt dit positief bij aan het totaalrendement (via het rolrendement). De termijncontracten van onder andere olie, koper, mais en sojabonen zijn nu in backwardation.

Kortetermijnvooruitzichten gunstig

Verschillende investment banks, waaronder Goldman Sachs en UBS, verwachten dat de opwaartse trend op de grondstofmarkten voorlopig doorzet. Het herstel van de wereldeconomie is de belangrijkste factor. Maar ook de overheidsstimulansen, vooral in de Verenigde Staten, zorgen voor een stijgende vraag naar grondstoffen. Het belangrijkste risico op korte termijn is een heropleving van het coronavirus en het opnieuw aanscherpen van de coronabeheersingsmaatregelen. Hierdoor kan de vraag opnieuw terugvallen.

Langetermijnvooruitzichten gemengd

Op langere termijn zijn de vooruitzichten voor grondstoffen gemengd. Elke grondstof kent specifieke vraag-aanbodfactoren die de prijs bepalen. Voor de fossiele grondstoffen zal de vraag op termijn dalen door de ingezette energietransitie. Maar er wordt ook steeds minder geïnvesteerd in de exploratie van fossiele brandstoffen waardoor ook het aanbod op termijn onder druk komt. De timing van de transitie en het nettoprijseffect zijn hoogst onzeker. De vraag naar metalen zal juist sterk toenemen door de energietransitie. Dit gecombineerd met een inelastisch aanbod maakt deze sector gevoelig voor prijsstijgingen. Goud biedt bescherming tegen monetaire onzekerheid. Nu steeds meer de grenzen van het monetaire en begrotingsbeleid worden opgezocht, is de kans groot dat goud in trek blijft. Landbouwgrondstoffen kennen een kortere productiecyclus en zijn zeer gevoelig voor weersinvloeden op korte termijn. Op lange termijn kan klimaatverandering de productie van landbouwgrondstoffen minder zeker maken.

Grondstoffen zijn nog steeds een nuttige bouwsteen

De correlatie van grondstoffen met aandelen en vastrentende waarden is gemiddeld genomen laag. Een allocatie naar grondstoffen verbetert hierdoor de risico-rendementsverhouding van de totale portefeuille. Vooral in periodes van stijgende en hoge inflatie bieden grondstoffen toegevoegde waarde. De eerste maanden van 2021 zijn hier een voorbeeld van. De verwachtingen op lange termijn zijn onzeker. Dit neemt niet weg dat een goed gespreide grondstoffenportefeuille een nuttige bouwsteen is voor een robuuste strategische beleggingsportefeuille.