Groei vierde kwartaal schetst gemengd beeld

De groei van de eurozone-economie in het vierde kwartaal van 2019 viel met 0,1% tegen. De groei was lager dan verwacht en ook lager dan de 0,3% groei over het derde kwartaal. De Amerikaanse kwartaalgroei verraste daarentegen positief. De groei kwam uit op een naar jaarbasis omgerekende 2,1%. Dat is iets hoger dan verwacht en gelijk aan de groei over het derde kwartaal. Eerder bleek al dat de Chinese groei in het vierde kwartaal was gedaald naar 6% jaar-op-jaar, het laagste niveau in 30 jaar. Al met al schetsen de groeicijfers een gemengd beeld over de staat van de wereldeconomie. Het momentum is zwak, maar er zijn tekenen van herstel. Net nu het handelsconflict lijkt te luwen, is er met het coronavirus een nieuwe bron van onzekerheid bijgekomen.

Groei eurozone blijft zwak

De eurozone-economie heeft 2019 zwak afgesloten. De economie groeide nauwelijks. De magere 0,1% kwartaal-op-kwartaal groei was het zwakste groeicijfer in bijna 7 jaar. Door de tegenvallende groei zakte de jaar-op-jaar groei terug van 1,2% naar 1,0%. Ook dat is de laagste groei sinds 2013. Gedurende heel 2019 was vooral Duitsland de zwakke schakel. De Duitse economie werd hard geraakt door de Chinees-Amerikaanse handelsoorlog en problemen in de automobielsector. Naar verwachting groeide de Duitse economie in het vierde kwartaal echter wel. Uit de eerste ramingen blijkt dat het nu vooral Frankrijk en Italië zijn waar de groei tegenvalt. In zowel Frankrijk als Italië kromp de economie in het vierde kwartaal met respectievelijk 0,1% en 0,3%. De Franse jaar-op-jaar groei zakte hierdoor terug van 1,4% naar 0,8%. De Italiaanse jaar-op-jaar groei zakte zelfs terug naar 0%. Spanje blijft een positieve uitzondering in de Europese malaise. De Spaanse economie bleef ook in het vierde kwartaal beter dan verwacht draaien met een groei van 0,5%.

Amerikaanse groei verbloemt onderliggende zwakheid

Op het eerste gezicht verraste de Amerikaanse groei positief. De 2,1% kwartaalgroei was beter dan verwacht en de jaar-op-jaar groei herstelde van 2,1% naar 2,3%. Onderliggend blijkt de Amerikaanse economie echter verder te verzwakken. Zo viel de groei van de consumptieve bestedingen tegen. Met een groeibijdrage van 1,2% blijft de consumptie echter wel de belangrijkste groeimotor. De grootste problemen zitten aan de kant van de bedrijfsinvesteringen. Voor het derde kwartaal op rij schroefde het bedrijfsleven de investeringen terug. Dit werd deels gecompenseerd door goede cijfers uit de woningbouw. De woningbouw versnelde naar het hoogste tempo in 2 jaar. Desondanks hadden de investeringen een negatieve groeibijdrage. Dat de kwartaalgroei toch meeviel was vooral een gevolg van het handelsconflict met China. De Amerikaanse importen vielen sterk terug. Hierdoor verbeterde de netto-exporten wat zich vertaalde in een forse positieve groeibijdrage.

Gemengde vooruitzichten voor 2020

Uit de cijfers over het vierde kwartaal volgt het beeld van een gematigde en fragiele economische groei. De vooruitzichten voor de komende kwartalen blijven gemengd. Er zijn de nodige positieve ontwikkelingen. Zo lijkt het vertrouwen in zowel de eurozone als de Verenigde Staten te zijn uitgebodemd. De verruiming van het monetaire beleid heeft de economie ook wat meer lucht gegeven. Daarnaast is een verdere escalatie van het Chinees-Amerikaanse handelsconflict voorlopig afgewend. Hier staat tegenover dat een aantal eenmalige stimulansen, zoals de belastingverlagingen van Trump, wel zijn uitgewerkt. Met de uitbraak van het coronavirus heeft zich een nieuwe bron van onzekerheid aangediend. De maatregelen om het virus in te dammen, waarbij hele steden zijn afgesloten van de buitenwereld, zullen de Chinese groei over het eerste kwartaal zeker negatief beïnvloeden. Tot op heden is de impact op de wereldeconomie nog beperkt. Dat verandert wanneer de uitbraak zich ontwikkelt tot een wereldwijde pandemie waarbij het aantal doden sterk stijgt. Voorlopig is dit een risicoscenario en niet ons hoofdscenario.