Biden verslaat Trump in strijd om presidentschap

Dit weekend werd duidelijk dat Joe Biden de zittende president Donald Trump zeer waarschijnlijk heeft verslagen in de race om het Witte Huis. De uitslag liet langer dan gebruikelijk op zich wachten. Door de coronacrisis meden veel mensen de stembusgang op election day afgelopen dinsdag en brachten hun stem per post uit. In een aantal belangrijke swing states konden deze stemmen pas in de loop van de week worden geteld, waardoor pas op zaterdag met enige zekerheid kon worden vastgesteld dat Joe Biden de strijd heeft gewonnen. Biden kan zich dus gaan voorbereiden op de uitdagingen die hem de komende vier jaar te wachten staan. Er wacht hem een zware taak. De verkiezingen hebben laten zien dat het Amerikaanse volk verdeelder is dan ooit.

Het coronavirus moet worden bedwongen

De eerste en meest acute uitdaging is het bedwingen van de coronacrisis. Terwijl alle ogen afgelopen week op de Amerikaanse presidentsrace waren gericht, steeg het aantal nieuwe besmettingen naar nieuwe recordhoogtes. Het land telde afgelopen weekend meer dan 100.000 dagelijkse besmettingen. Meer dan het totale aantal besmettingen dat China tot nu toe heeft gemeld. President Trump heeft de ernst van het coronavirus herhaaldelijk weggewuifd. Joe Biden heeft aangegeven het virus serieus te nemen en zal waarschijnlijk deze maandag een team bijeen roepen om maatregelen te bespreken. Onder de plannen van Biden zullen onder andere de testcapaciteit worden uitgebreid, het dragen van een mondmasker op meer plaatsen worden verplicht en meer lokale lockdowns ingesteld worden. Ook zal het door Trump vermaledijde Centre for Disease Control and Prevention (CDC) weer een centralere rol krijgen in de bestrijding van het coronavirus.

De Amerikaanse economie kwakkelt

Door het coronavirus staat de Amerikaanse economie er momenteel niet rooskleurig voor. Sinds het uitbreken van de coronacrisis zijn circa 10 miljoen Amerikaanse banen verdwenen en is de economie met 3,5% gekrompen. De werkloosheid is nog steeds hoog waardoor veel Amerikanen voor hun inkomen afhankelijk zijn van overheidssteun. Door de overheidssteun en gedaalde productie zijn de overheidsschulden dit jaar toegenomen van circa 80% van het BBP naar een niveau boven de 100% van het BBP. Biden wil daarnaast werk maken van het verduurzamen van de economie. Miljoenen banen moeten daardoor verschuiven van fossiele energie naar duurzame energie. Om dit te kunnen betalen, heeft hij aangegeven dat hij de belastingen op bedrijfswinsten en inkomens boven $400.000 wil verhogen.

Het internationale aanzien moet worden opgepoetst

President Trump heeft afgelopen vier jaar veel energie gestoken in het saboteren van traditionele verbonden en het ondermijnen van internationale organisaties. De relatie tussen de Verenigde Staten en de EU daalde naar een dieptepunt. En met verschillende landen werden handelsconflicten uitgevochten. Onder Biden zullen de trans-Atlantische relaties waarschijnlijk drastisch verbeteren. Ook de NAVO, die door Trump werd weggezet als een achterhaald vehikel, zal onder Biden weer aan belang winnen. De aanstaande president heeft eveneens aangekondigd weer opnieuw toe te zullen treden tot het akkoord van Parijs en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), twee instanties waar Trump zich met veel bombarie uit heeft teruggetrokken. Onder Biden zal de rules-based internationale orde weer aan belang winnen. Dit maakt de geopolitieke wereldwijde situatie in aanleg stabieler en daarmee voorspelbaarder. Desondanks zal Biden niet alle acties van Trump direct terug willen draaien. Veel van de bezwaren in de handelsrelatie met China blijven ook onder Biden bestaan. Het handelsconflict tussen beide landen zal dus niet in eens verdwijnen. Wel is de verwachting dat de onderhandelingen minder wispelturig zullen verlopen en dat de volatiliteit die daarmee gepaard ging, hierdoor minder groot zal zijn.

Amerikaanse verdeeldheid groot

Misschien is de grootste uitdaging voor Biden het terugwinnen van het binnenlandse vertrouwen in de politiek. De verdeeldheid onder Democratische en Republikeinse stemmers is groot. Democraten vierden dit weekend feest alsof een grote tiran was verdwenen. Een groot aantal Republikeinen accepteerde de geprojecteerde uitslag niet en betichtte het andere kamp van vals spel. Dit is ook de lijn van President Trump die herhaaldelijk heeft gesteld dat er grootschalig is gefraudeerd en dat de verkiezing is gestolen. Hier lijkt tot nu toe geen bewijs voor te zijn. Gegeven de kleine marges waarmee Biden in enkele staten heeft gewonnen, is wel duidelijk dat het team van Trump komende weken via rechtszaken en hertellingen zal proberen de legitimiteit van de uitkomst van de verkiezing in twijfel te trekken. Het lijkt onwaarschijnlijk dat hier veel door zal veranderen. Daarnaast zullen de Republikeinen, naarmate duidelijk wordt dat er geen bewijs van grootschalig fraude wordt gevonden, zich in de komende weken bij de uitkomst moeten neerleggen. Of Trump hierin ook wil meegaan, blijft te bezien. Hoogst waarschijnlijk blijft het tot de inauguratie van Biden op 20 januari 2021 rumoerig. Pas als hij daadwerkelijk president is, zal er echt werk kunnen worden gemaakt van toenadering tussen beide kampen.