Amerikaanse arbeidsmarkt groeit onverwachts

Tegen alle verwachtingen in bleek afgelopen vrijdag dat het aantal banen buiten de landbouwsector, de non-farm payrolls, in de Verenigde Staten met 2,5 miljoen is toegenomen. Economen waren juist uitgegaan van een krimp van het aantal banen met 7,5 miljoen. De werkloosheid steeg hierdoor niet van 14,7% naar 19,0%, wat werd verwacht, maar daalde naar 13,3%. De Amerikaanse arbeidsmarkt toont hiermee wederom over een enorme veerkracht te beschikken. Markten reageerden positief verrast door de onverwachte groei en stegen fors. Bij de cijfers kan echter een aantal kanttekeningen worden geplaatst. Allereerst zou volgens het U.S. Bureau of Labor Statistics de werkloosheid circa 3%-punt hoger liggen indien werknemers die om “overige redenen” op dit moment niet werken. In de statistieken zijn echter geen correcties gemaakt om de huidige uitzonderlijke omstandigheden te compenseren.

Stijging maakt de eerdere daling maar beperkt goed

De banengroei van afgelopen maand is in het licht van de krimp van een maand eerder beperkt. De toename van het aantal banen maakt slechts 12% van de krimp in het aantal banen van een maand eerder goed. Dit betekent dat de arbeidsmarkt nog verre van hersteld is. Dit is ook te zien in het feit dat het aantal gecontinueerde werkloosheidsuitkeringen met 21,5 miljoen hoger bleef dan verwacht. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen verschillende sectoren. De bouw herstelde het sterkst en zag bijna de helft van de banen die een maand eerder verdwenen weer terugkomen. In de informatiesector nam het aantal banen juist af. Ook de Amerikaanse luchtvaartsector heeft het nog zwaar: het aantal banen daalde daar met 12% ten opzichte van een maand eerder.

Cijfers benadrukken sociale ongelijkheid

De onderliggende cijfers laten zien dat de groei in het aantal banen vooral lag in de banen voor laagopgeleiden. De werkloosheid daalde het sterkst in de groep die alleen high school heeft afgemaakt. Daarnaast valt op dat de average hourly earnings zijn gedaald van $30,04 een maand eerder naar $29,75. Een teken dat de stijging van het aantal banen voornamelijk toe te schrijven is aan een toename van lager betaald werk. Dit valt te verklaren uit het feit dat het lager opgeleide deel van de bevolking ook de grootste stijging in werkloosheid heeft gezien en derhalve ook de meeste negatieve effecten van de corona-maatregelen. Tevens laten de cijfers ook duidelijk verschillen zien bij verschillende etnische groepen. De werkloosheid nam bij groepen met een Europese of Latijnse-Amerikaanse achtergrond af, terwijl deze bij de groepen met een Aziatische en Afrikaanse achtergrond juist licht toenam.

Rechtvaardiging waarderingen aandelen zwak

Markten reageerden vrijdag erg positief op het banenrapport. De koers van de S&P 500 steeg met 2,6% en staat nu bijna op het punt waar deze het jaar begon. Financiële markten lijken er dus vanuit te gaan dat het ergste van de coronauitbraak achter de rug is en de economie – gesteund door de Fed en de overheid – vanaf dit punt weer zal herstellen. Gegeven het grote deel van de bevolking dat nog niet terug aan het werk is, lijkt dit op zijn minst optimistisch. Ook is nog niet duidelijk hoe realistisch het is om aan te nemen dat de wereldeconomie zich komende maanden weer als vanouds gaat gedragen. Vooral het internationale personenverkeer lijkt voor langere tijd te zijn verstoord. Daarnaast zijn er nog grote onzekerheden over het verloop van de virusuitbraak. Het aantal nieuwe besmettingen is in de Verenigde Staten – in tegenstelling tot in meeste Europese landen – nog niet noemenswaardig afgenomen. Verdere versoepelingen kunnen tot een tweede golf leiden die nieuwere en drastische maatregelen nodig maken. Door het sterke koersherstel in de afgelopen weken zijn aandelen kwetsbaarder geworden voor een verslechtering van het nieuws. Wel geldt dat de staatsrente ondanks enig herstel nog steeds zeer laag staan en daarmee een steun in de rug zijn voor de aandelenwaarderingen.