Sterke krimp Europese economie

De voorlopige groeicijfers over het eerste kwartaal in Europa zijn een slechte voorteken voor de economische groeicijfers over het tweede kwartaal. De lockdowns werden voor de meeste Europese landen pas in maart ingesteld, maar zorgden er wel voor dat over het hele eerste kwartaal al sprake was van forse economische krimp. De voorlopige cijfers wijzen op een krimp van 3,8% voor de gehele eurozone-economie. De Franse economie kreeg de hardste klap met een daling van 5,8%, gevolgd door Spanje en Italië met dalingen van respectievelijk 5,2% en 4,8% De Oostenrijkse economie deed het relatief goed met een krimp van ‘slechts’ 2,5%. Zowel de consumptieve bestedingen als de investeringen daalden sterk. Van nog niet alle eurolanden zijn de voorlopige cijfers naar buiten gekomen. Gegeven de cijfers die nu bekend zijn, impliceert dit dat de Nederlandse en Duitse economie het aanzienlijk minder slecht gedaan zullen hebben. Maar ook deze economieën zullen in het tweede kwartaal hard geraakt worden. Zo is de Duitse werkloosheid veel harder dan verwacht opgelopen, van 5% naar 5,8%.

Centrale banken versoepelen beleid

ECB-president Lagarde houdt rekening met een krimp van de eurozone-economie over heel 2020 van 5%, oplopend tot mogelijk maar liefst 12%. Om die reden versoepelde de ECB het beleid met twee maatregelen. De ECB verlaagde de tarieven binnen TLTRO III met 50 basispunten. Banken kunnen hierdoor geld lenen van de ECB tegen een tarief van -1% als zij dit geld uitlenen aan huishoudens en bedrijven. Ook wordt een nieuw leningprogramma voor banken opgetuigd (PELTRO’s), dat de liquiditeit van het financiële systeem in de eurozone moet waarborgen. Verder verklaarde de centrale bank bereid te zijn het coronacrisisopkoopprogramma (PEPP) te vergroten als dat nodig is. Op de markten werd eigenlijk al een beetje verwacht dat dit programma nu al verhoogd zou worden. Ook Fed-president Jerome Powell sprak zijn zorgen uit over de economie, die mogelijk langer onder druk blijft staan dan eerder werd verwacht. Hij liet de beleidsrente ongewijzigd, maar gaf wel aan dat deze net zo lang laag blijft totdat de economie de huidige crisis te boven is en op weg is naar de doelstellingen van prijsstabiliteit en maximale werkgelegenheid. Daarnaast gaf Powell aan zoveel als nodig obligaties te blijven opkopen om de stabiliteit en de liquiditeit te garanderen. Ook staat de Fed klaar om meer beleidsinstrumenten in te zetten indien nodig. De Japanse centrale bank (BoJ) kondigde aan ongelimiteerd staatsobligaties op te kunnen kopen. Voor bedrijfsleningen werd het opkoopplafond verdubbeld naar omgerekend €170 miljard. Door het opkoopgeweld van de BoJ is de balans van de centrale bank al een tijdje groter dan de omvang van de economie.