Zeven jaar groei in Europa

In 2012 deed voormalig-ECB president Mario Draghi op het hoogtepunt van de eurocrisis zijn beroemde Whatever it takes-uitspraak. De uitspraak en daaropvolgende accomoderende beleidsreacties van de ECB brachten de Europese economie in rustiger vaartwater. In de jaren sinds 2012 is de Europese economie consistent doorgegroeid en is de Europese werkloosheid stelselmatig gedaald.

Uitdagingen voor de Europese economie

De Europese Commissie publiceerde afgelopen week zijn economische vooruitblik met de titel A Challenging Road ahead. Ze schrijft hierin nog steeds uit te gaan van economische groei in 2020 en 2021, maar heeft deze ten opzichte van eerdere ramingen naar beneden bijgesteld. De verwachtingen voor 2020 en 2021 bedragen nu respectievelijk een groei van 1,1% en 1,2%. Belangrijke risico’s voor de groei zijn de handelsconflicten en de afnemende wereldhandel. Een wanordelijke brexit zou ook roet in het eten kunnen gooien. Ook de nadelige effecten van klimaatverandering en de energietransitie worden genoemd als risico’s. Wel wordt daarbij opgemerkt dat deze laatsten naar alle waarschijnlijkheid pas op de langere termijn zichtbaar worden. En niet op de termijn van twee jaar waar nu naar wordt gekeken.

Italië blijft zwakke schakel in de euro

Als wordt ingezoomd op de verwachtingen voor de individuele landen valt op dat de Italiaanse groei met 0,4% en 0,7% in 2020 en 2021 veruit het zwakste blijft. Dit betekent dat de Italiaanse schuldenberg een van de belangrijkste risico’s voor de euro zal blijven. De begrotingspositie van de landen in de eurozone zal komende jaren naar verwachting licht verslechteren: van -0,8% in 2019 naar -1,0% in 2021. Dit staat echter in schril contrast met de Verenigde Staten waar het begrotingstekort naar verwachting komende jaren rond -6,7% zal blijven hangen.

Inflatie blijft relatief laag

De Europese Commissie verwacht dat de relatief lage economische groei zich vertaalt in zwakke inflatie in de komende jaren. Tegenover 1,2% dit jaar, zal de inflatie in de eurozone in 2021 naar verwachting niet meer dan 1,3% bedragen. Dit impliceert dat de Europese Commissie er vanuit gaat dat de ECB in ieder geval ruim onder de doelstelling van onder maar nabij de 2% inflatie zal blijven.

Ook commissie ziet rol voor fiscaal beleid

Naast de OESO en ECB, spreekt ook de Europese Commissie zich uit voor het gebruik van meer beleidsinstrumenten dan de rente. Ze noemt fiscale maatregelen en structurele hervormingen om de economie te stimuleren. Investeringen in onderwijs en infrastructuur kunnen helpen de productiviteitsgroei te verbeteren. De lage tot negatieve financieringslasten voor verschillende lidstaten zou het daarnaast aantrekkelijk maken om projecten te lanceren met hoge sociale en milieu impact. Vooralsnog lijkt Den Haag echter nog niet warm te lopen voor deze boodschap. Geklaag in de hofstad over de lage rentepolitiek van de ECB is zo bezien minder gepast.